Stan faktyczny
Spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu lokali użytkowych podmiotom gospodarczym oraz osobom fizycznym. Jest czynnym podatnikiem VAT.
W dniu 8 maja 2020 r. spółka, po złożeniu sformalizowanego wniosku w ramach tzw. tarczy antykryzysowej, zawarła umowę subwencji finansowej, w ramach której w dniu 12 maja otrzymała na rachunek bankowy subwencję o nazwie Tarcza w kwocie 216.000 zł (dalej: subwencja).
Kwotę subwencji spółka zamierza przeznaczyć na finasowanie bieżącej działalności gospodarczej, a w szczególności na zapłatę odsetek od kredytów, wynagrodzeń pracowników, kosztów utrzymania wynajmowanych nieruchomości. Z umowy subwencji wynika, iż w przyszłości spółka będzie zobowiązana do spłaty subwencji w 24 równych ratach, od 13 miesiąca, licząc od miesiąca otrzymania subwencji, oraz że spółka może się zwrócić o umorzenie części otrzymanej subwencji.
Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy spoczywa na niej obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Spółka usłyszała bowiem wypowiedzi, że subwencję antykryzysową należy traktować jako pożyczkę, a w konsekwencji należy odprowadzić 0,5% tytułem PCC. Spółka jednak uważa, że nie powstaje po jej stronie obowiązek zapłaty PCC, bo przepisy nie przewidują pobierania tego podatku od umowy subwencji.
Stan prawny
Art. 1 ust. 1 PodCzynnCywPrU zawiera wyczerpujący katalog czynności cywilnoprawnych objętych tym podatkiem. Jedną z umów podlegających podatkowi PCC jest umowa pożyczki (art. 1 ust. 1 pkt b).
Umowa pożyczki zdefiniowana jest w art. 720 § 1 KC następująco: „Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.”.
Stanowisko organu interpretującego
Organ przyznał rację spółce. Umowa subwencji finansowej nie stanowi umowy pożyczki, wobec czego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Organ wskazał, że charakterystyczny dla zakresu opodatkowania podatkiem PCC jest zamknięty katalog czynności i zdarzeń, które podlegają temu podatkowi. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.
Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu, który jest elementem przedmiotowo istotnym dla umowy tego rodzaju, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli. W związku z powyższym opisana przez spółkę umowa subwencji nie stanowi umowy pożyczki.
Spieszymy przedstawić niniejszy korzystny dla podatników pogląd fiskusa. Gwoli rzetelności opracowania dodajmy, że uzasadnienie, jakim posłużył się organ, nie jest mocne, ale spuśćmy na to zasłonę milczenia, bo efekt jest w pełni akceptowalny. Inaczej przecież państwo pobierałoby podatek od kwoty pomocy udzielonej z powodu nadzwyczajnych okoliczności, co poniekąd mijałoby się z celem.
