Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 70; dalej: PodLokU), pod pojęciem budynku rozumie się obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Punktem wyjścia do ww. definicji jest więc art. 3 pkt 1 ustawy z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 725; dalej: PrBud) i zawarta w nim definicja obiektu budowlanego. A jest nim budynek, budowla bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Referowanie do poza-podatkowych definicji budzi liczne wątpliwości praktyczne. Stąd przy okazji konieczności zredefiniowania definicji budowli, w resorcie finansów pomysł, aby wprowadzić do autonomiczną definicję budynku.
Nowa definicja budynku
W zaproponowanej nowej definicji budynku zawarto elementy, które w obecnym stanie prawnym decydują o zakwalifikowaniu obiektu w ten właśnie sposób. Będzie to więc obiekt, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem:
- wykonany z użyciem wyrobów budowlanych,
- trwale związany z gruntem,
- wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych
- oraz posiadający fundamenty i dach.
Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości będzie zatem nadal budynek wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, przy czym instalacje te (takie jak: instalacja elektroenergetyczna, wodociągowa, kanalizacyjna, cieplna, telekomunikacyjna, gazowa znajdujące się wewnątrz budynku i stanowiące jego integralną część) nie będą podlegały opodatkowaniu, gdyż podstawą opodatkowania budynku jest jego powierzchnia użytkowa.
Budynki jako części budowli
Co ważne, budynkiem będą również części niektórych budowli (obiektów sportowych i obiektów rekreacji, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, obiektów obronnych, obiektów ochronnych, obiektów hydrotechnicznych, a także przejść dla pieszych: nadziemnych i podziemnych oraz ciągów pieszych). Obiekty te ze względu na ich konstrukcję, można podzielić na kompleksowe i obiekty niejednorodne (np. wielofunkcyjne stadiony, mieszczące w swojej bryle również wydzielone odrębne części przystosowane do pełnienia samodzielnych funkcji). Niektóre obiekty składające się na obiekt kompleksowy lub części obiektu niejednorodnego, które będą spełniać przesłanki do kwalifikowania ich jako budynki będą więc stanowiły budynki i będą podlegały opodatkowaniu od powierzchni (a nie od wartości).
Z drugiej strony, budowle lub ich części nadal mogą podlegać odrębnemu opodatkowaniu również, gdy są umiejscowione wewnątrz budynku, w szczególności w przypadku budowli sieciowych (np. sieci gazowe, elektroenergetyczne), w stosunku do których budynek pełni m.in. funkcję ochroną, zabezpieczając je przed czynnikami zewnętrznymi. Umieszczenie budowli lub jej części w budynku nie oznacza, iż przedmiotem opodatkowania jest wyłącznie budynek, z pominięciem obiektu znajdującego się w jego wnętrzu. Jeżeli w budynku położona jest budowla lub jej część niestanowiąca integralnej części tego budynku, to stanowi odrębny od budynku przedmiot opodatkowania.
Resort finansów twierdzi, że założeniem projektowanych zmian jest dążenie do zachowania w jak największym stopniu status quo zakresu opodatkowania podatkiem od nieruchomości budynków i budowli. Zaproponowany podział obiektów budowlanych objętych podatkiem od nieruchomości na budynki i budowle ma pozwolić na wyeliminowanie sporów wynikających z nakładania się na siebie tych pojęć. W efekcie, budowle nie będą już mogły być kwalifikowane jako budynki, z wyłączeniem niektórych obiektów o charakterze kompleksowym i niejednorodnym, w przypadku których budynek może stanowić część takiego obiektu. Dziś w tym zakresie faktycznie występują rozbieżności interpretacyjne. Dotyczą często różnego rodzaju zbiorników, silosów, elewatorów, bunkrów do magazynowania paliw i gazów oraz innych produktów chemicznych, a także innych zbiorników przeznaczonych do gromadzenia materiałów sypkich. A także – co w praktyce równie kontrowersyjne – obiektów kontenerowych trwale związanych z gruntem. Dziś praktyka podatkowa jest dla podatników niekorzystna, dominuje bowiem pogląd o zasadności kwalifikowania takich obiektów dla celów podatkowych jako budowle (np. uchwała NSA z 29.9.2021 r., III FPS 1/22). Podobną niekorzystną dla podatników argumentacją posłużył się NSA przykładowo dla zakwalifikowania jako budowli zbiorników fermentacyjnych, zbiorników pofermentacyjnych, zbiorników mieszania oraz zbiorników na komponenty (wyrok NSA z 5.4.2022 r., III FSK 2683/21, Legalis).
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →