Prowadzenie bloga to działalność gospodarcza

Skarga kasacyjna

Po rozpoznaniu skargi S. sp. z o.o. z siedzibą w Ł. (dalej: Spółka) na indywidualną interpretację prawa podatkowego Dyrektora KIS (dalej: Organ) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych, wyrokiem z 11.8.2021 r., I SA/Ol 473/21, Legalis, WSA w Olsztynie uchylił zaskarżoną interpretację. Od ww. wyroku skargę kasacyjną wywiódł Organ, zarzucając naruszenie m.in. prawa materialnego, w sposób mający istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj. w art. 15 ust. 1 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800; dalej: PDOPrU) w zw. z art. 16 ust. 1 PDOPrU. Zarzucił błędną wykładnię i uznanie, że wydatki związane z prowadzeniem ogólnodostępnego, nieodpłatnego, lifestylowego bloga i tworzenie publikowanych tam artykułów będą stanowić dla Spółki koszt uzyskania przychodu. Wydatki te nie pozostają jednak w związku przyczynowo-skutkowym z prowadzoną przez Spółkę działalnością kurierską ani planowaną działalnością reklamową, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego zastosowania art. 15 ust. 1 PDOPrU. Organ wniósł o uchylenie wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy, ewentualnie przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Istota sporu

NSA wskazał, iż spór w sprawie sprowadza się do uznania wydatków wskazanych we wniosku o udzielenie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego przez Spółkę, działającą w branży przesyłek kurierskich, która planuje rozszerzyć profil o działalność reklamową jako kosztów uzyskania przychodów z obecnej i przyszłej działalności gospodarczej. Spółka zapytała o możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności wydatków związanych z prowadzeniem bloga i tworzeniem publikowanych tam artykułów. Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego Spółka planuje utworzenie bloga o tematyce lifestylowej, związanej z modą, podróżami, elektroniką, motoryzacją i sportem, zawierającego treści różnego rodzaju, m.in.: testy urządzeń elektronicznych; recenzje posiłków w restauracjach, spektakli w kinach i teatrach, pobytów w hotelach, itp. Oprócz wydatków na zakup domeny i usługi informatycznej koszty uzyskania przychodów miałyby obejmować: wydatki na zakup biletów na spektakle i na koncerty muzyczne, na wizyty w restauracjach, gabinetach kosmetycznych, hotelach, na wyjazdy turystyczne, zakup elektroniki, AGD, itd. Dostęp do bloga miałby być ogólny i nieodpłatny. Spółka spodziewa się przychodów z zamieszczania reklam na stronie internetowej, udziału w kampaniach reklamowych, pozyskiwania reklamodawców i udziału w programach partnerskich (np. publikowania artykułów sponsorowanych). Zdaniem Spółki ww. wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów z działalności gospodarczej. Organ zaś uznał takie stanowisko za nieprawidłowe.

Stan prawny

NSA wskazał, że zgodnie z art. 15 ust. 1 PDOPrU kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 PDOPrU, który zawiera katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ewentualnego istnienia związku przyczynowo-skutkowego z jego uzyskanym. Zastosowany w art. 15 ust. 1 PDOPrU zwrot „w celu” oznacza, że nie każdy wydatek poniesiony w związku z prowadzoną działalnością podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym. Poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów. Wydatek należy oceniać, mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi być powiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów. Przynajmniej potencjalnie wydatek powinien wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku (wyrok NSA z 16.10.2012 r., II FSK 430/11, Legalis). Ocena charakteru poniesionego wydatku zawsze wymaga obiektywnej analizy wszystkich uwarunkowań, które istniały w czasie jego ponoszenia, które mogą zmieniać się w czasie, i na które mogą oddziaływać także przyczyny niezależne od woli i świadomości podatnika. Konieczne jest, aby dany wydatek nakierowany był na uzyskanie przychodu lub ewentualnie zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Niezbędne jest założenie gospodarcze w zakresie celu danego wydatku, którym jest uzyskanie w przyszłości przychodu z określonego źródła, w tym przypadku – z działalności gospodarczej (wyrok NSA z 14.5.2021 r., II FSK 1633/19, Legalis).

Prowadzenie bloga jako działalność gospodarcza

Mając powyższe na uwadze, zarzut naruszenia art. 15 ust. 1 PDOPrU należy w ocenie NSA uznać za niezasadny. WSA w Olsztynie dokonał prawidłowej oceny charakteru przyszłej działalności, jaką zamierza prowadzić Spółka i słusznie wskazał, że zdarzenie przyszłe, opisane we wniosku, może mieścić się w ramach działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 3 ustawy z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162). Może więc stanowić zorganizowaną działalność zarobkową, wykonywaną we własnym imieniu i w sposób ciągły. Prowadzenie bloga o tematyce lifestylowej, wynajmowanie w jego ramach powierzchni reklamowej oraz publikowanie artykułów sponsorowanych niewątpliwie spełnia przesłanki zawarte w ustawowej definicji działalności gospodarczej. Nie ma natomiast znaczenia fakt, że dostęp do bloga ma być ogólny i bezpłatny. Spółka nie spodziewa się przychodów z subskrypcji, lecz z zamieszczania reklam, udziału w kampaniach reklamowych, pozyskiwania reklamodawców, czy też udziału w programach partnerskich. Taka specyfika działalności jest typowa dla mediów, w szczególności tych internetowych, w których użytkownik co do zasady nie płaci za dostęp do artykułów, a właściciel czerpie zyski głównie z reklam zamieszczanych na jego witrynach i wyświetlanych użytkownikowi. Dlatego argument Organu, iż blog nie będzie źródłem żadnego przychodu ze względu na jego ogólny i bezpłatny dostęp, należy uznać za nieusprawiedliwiony.

Koszty prowadzenia działalności w Internecie

NSA uznał także za nieuzasadniony argument, zgodnie z którym wymienione wydatki nie są związane z działalnością reklamową, mającą przynosić przychody. Aby wydatki poczynione na uzyskanie przychodów mogły zostać uznane za koszty w rozumieniu art. 15 ust. 1 PDOPrU, mogą prowadzić do uzyskania przychodów w sposób bezpośredni lub pośredni (wyrok NSA z 4.8.2005 r., FSK 2044/04, Legalis). WSA w Olsztynie słusznie ocenił, że artykuły zamieszczane na blogu będą miały wpływ na jego atrakcyjność, popularność oraz ilość czytelników, te zaś mogą wpływać na zainteresowanie potencjalnych reklamodawców, a w rezultacie – na wysokość przychodów uzyskanych z reklam. Jednoznacznie wskazuje to na istnienie związku przyczynowego pomiędzy wydatkiem a przychodem. Dlatego też wymienione przez Spółkę wydatki niewątpliwie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów, nawet jeśli dotyczą jedynie pośrednio działalności w zakresie usług świadczenia reklamy.

Dodatkowo NSA wskazał, że argument Organu, iż Spółka nie podała we wniosku jakichkolwiek wydatków związanych z zawarciem umów z reklamodawcami, partnerami i sponsorami, które mogłyby faktycznie wiązać się z osiągnięciem przychodu, należy odrzucić. Wydatki te wiążą się z przychodem w sposób bezpośredni i oczywisty, co wyklucza potrzebę zawarcia ich we wniosku, a fakt ich pominięcia nie oznacza, że Spółka nie będzie ich rzeczywiście ponosiła. Ponadto NSA uznał, iż WSA w Olsztynie słusznie stwierdził, że gdyby zakres wniosku dotyczył możliwości zakwalifikowania wydatków związanych z prowadzeniem bloga jako kosztów uzyskania przychodów tylko z bieżącej działalności Spółki (związanej z pośrednictwem w zakresie przesyłek kurierskich), nie istniałby wówczas związek pomiędzy wydatkami a przychodem, a stanowisko Organu byłoby prawidłowe.

Biorąc pod uwagę okoliczności rozpoznawanej sprawy, zdaniem NSA nie sposób natomiast zaakceptować stwierdzenia WSA w Olsztynie, według którego Organ powinien ocenić poszczególne wydatki indywidualnie. Opisane przez Spółkę wydatki (oprócz tych na zakup domeny i usługi informatycznej) mają podobny charakter i zostały wymienione przykładowo. Nie ma powodów, aby oceniać każdy z nich osobno. Organ mógłby dokonać indywidualnej oceny albo w ramach interpretacji indywidualnej (w przypadku gdyby Spółka zadała pytanie o konkretny wydatek, jaki zamierza ponieść), albo w toku postępowania podatkowego w odniesieniu do zakwestionowanego wydatku, jaki został już poniesiony przez Spółkę. Nieprawidłowość oceny Organu polegała na odgórnym zanegowaniu zasadności zakwalifikowania wszystkich wymienionych wydatków jako kosztów uzyskania przychodów, co było wynikiem przyjęcia błędnej tezy, że prowadzenie bloga nie wiąże się z uzyskaniem przychodu. Mając powyższe na uwadze, NSA oddalił skargę kasacyjną.

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →