Niemiła niespodzianka dla przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na uproszczoną, ryczałtową formę rozliczeń. W ostatnich dniach dostają od księgowych informacje, że muszą dopłacić za zeszły rok składkę zdrowotną. I to po kilka tysięcy zł.
– Z taką niespodzianką muszą liczyć się ci, którym podskoczyły w zeszłym roku przychody. Ale obowiązek dopłaty mogą też mieć przedsiębiorcy, którzy zarabiali cały czas tyle samo – mówi Piotr Juszczyk, doradca podatkowy w inFakt.
Podział na trzy grupy
Przypomnijmy, że na ryczałcie składka zdrowotna jest uzależniona od przychodów (pomniejszonych o składki na ubezpieczenia społeczne). Przedsiębiorcy są podzieleni na trzy grupy. Jeśli mają do 60 tys. zł przychodu rocznie, w 2022 r. płacili 335,94 zł składki zdrowotnej miesięcznie. W drugiej grupie, z przychodami od 60 tys. zł do 300 tys. zł, wynosiła ona 559,89 zł. Mający powyżej 300 tys. zł rocznie płacili składkę w wysokości 1007,81 zł miesięcznie.
Jak liczyć składkę za poszczególne miesiące? Trzeba sumować przychody od początku roku. Za miesiąc, w którym przekroczymy próg (i za następne), płacimy wyższą kwotę. Po zakończeniu roku musimy zrobić podsumowanie. Przekroczenie progu przychodów powoduje, że wyższa składka obowiązuje za cały rok. I czeka nas dopłata.
Ile może wynieść? – Załóżmy, że przedsiębiorca ma 28 tys. zł przychodu miesięcznie. Przez dwa miesiące płacił po 335,94 zł. Potem składka wzrosła do 559,89 zł, natomiast we wrześniu uzyskał dodatkowy przychód w wysokości 100 tys. zł. Za miesiące wrzesień–grudzień płacił więc po 1007,81 zł. W rozliczeniu rocznym musi dopłacić 4031,26 zł (2 x 671,87 + 6 x 447,92 zł) – wylicza Piotr Juszczyk.
Złoty interes w grudniu
– Rekordziści zapłacą ponad 7 tys. zł – mówi Izabela Leśniewska, doradca podatkowy w kancelarii Alo-2. I podaje przykład. – Przedsiębiorca miał w zeszłym roku po 5 tys. zł przychodu miesięcznie. Przez 11 miesięcy był w pierwszym progu i płacił składkę zdrowotną w kwocie 335,94 zł. W grudniu sprzedał firmową nieruchomość za 250 tys. zł. Przeszedł więc do trzeciej grupy i zapłacił 1007,81 zł składki. Dopłata za cały rok wyniesie 7390,57 zł – wylicza Izabela Leśniewska.
– Z obowiązkiem uiszczenia dodatkowej kwoty muszą liczyć się nie tylko ci, którzy mają jakieś ekstra przychody, ale też zarabiający równo przez cały rok, jeśli przekroczyli progi – dodaje Piotr Juszczyk.
Ryczałtowcy mogą też płacić składki zdrowotne na podstawie przychodu z poprzedniego roku. Wtedy odprowadzają je w stałej wysokości przez cały rok. Oni także mogą mieć obowiązek dopłaty, jeśli przychody z 2022 r. są wyższe niż z 2021 r. i przekraczają progi.
– Załóżmy, że przedsiębiorca w 2021 r. miał przychody poniżej 60 tys. zł. Zdecydował się na opłacanie w 2022 r. stałej składki. Płacił miesięcznie po 335,94 zł. Jego przychód w 2022 r. wyniósł 80 tys. zł. Musi dopłacić do ZUS 2687,40 zł (12 x 223,95 zł) – tłumaczy Piotr Juszczyk.
Kiedy trzeba dopłacić roczną składkę? – Z art. 81 ust. 2k ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej wynika, że przy rozliczaniu składek za miesiąc, w którym upływa termin złożenia rocznego zeznania podatkowego. Czyli w tym roku do 22 maja (bo 20 przypada w sobotę) – tłumaczy Izabela Leśniewska. Dodaje, że takie informacje są też przekazywane przedsiębiorcom mailowo przez ZUS. W jednej z nich czytamy: „Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne przekaże Pan w dokumentach rozliczeniowych (ZUS DRA albo ZUS RCA) za kwiecień 2023 r. Termin na przekazanie rocznego rozliczenia upływa 22 maja 2023 r. (…) Jeśli wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie Pan miał obowiązek dopłacić różnicę, to należy ją opłacić wraz ze składką za kwiecień 2023 r., tj. do 22.5.2023 r.”
Maj czy marzec
Ale już w poradniku zamieszczonym na swojej stronie internetowej (z informacją, że jest to stan prawny na 1.1.2023 r.) ZUS pisze: „Po zakończeniu roku w terminie do końca marca jesteś zobowiązany dopłacić kwotę stanowiącą różnicę między roczną składką na ubezpieczenie zdrowotne ustaloną od rocznej podstawy, a sumą wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne. Kwota dopłaty składek wykazywana jest w dokumentach rozliczeniowych składanych za miesiąc luty następnego roku”. W innym miejscu poradnika ZUS informuje, że składkę należy dopłacić „w terminie opłacania składek za luty, tj. do 20 marca danego roku”.
Poradnik do zmiany
Eksperci nie mają wątpliwości. – ZUS się ewidentnie w poradniku pomylił. Wprowadza przedsiębiorców w błąd, a te terminy dotyczą przecież nie tylko ryczałtowców, ale także tych, którzy są na skali oraz liniowym PIT – mówi Piotr Juszczyk.
– Krótsze terminy obowiązywały w zeszłym roku, ale przepisy się zmieniły. Urzędnicy muszą jak najszybciej uaktualnić wiedzę i poradnik – podsumowuje Izabela Leśniewska.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
