Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 143; dalej: AkcyzU) ustawa określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 1 AkcyzU wyrobami akcyzowymi są wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie. Akcyzie podlegają również samochody osobowe (choć nie są wyrobami akcyzowymi). W odróżnieniu od poprzednich nowelizacji tym razem nie ma się co spodziewać wielkich zmian co do opodatkowania akcyzą tej ostatniej kategorii. Przypomnijmy, że 1.7.2021 r. wprowadzono regulacje, zgodnie z którymi opodatkowaniu akcyzą podlega dokonywanie w samochodach zmian konstrukcyjnych (głośna swego czasu kwestia akcyzy od kamperów). Nadchodzące zmiany dotkną samochodów wykorzystujących alternatywne źródła energii do napędu.
Hybryda typu plug-in bez akcyzy na dłużej
Nie każdy samochód osobowy podlega opodatkowaniu akcyzą. Przede wszystkim zwolnione z akcyzy są samochody osobowe elektryczne oraz napędzane wodorem (art. 109a ust. 1 AkcyzU). Co więcej zgodnie z art. 163a AkcyzU od akcyzy zwalnia się również samochód osobowy stanowiący pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt. 13 ustawy z 11.1.2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1083; dalej: ElektromobPalAltU), o ile pojemność silnika spalinowego takiego samochodu nie przekracza 2000 cm3. Używając nieco bardziej powszechnie stosowanej terminologii, chodzi więc o hybrydy typu plug-in, ale o mniejszych silnikach benzynowych. Te o silnikach większych (a konkretnie do 3500 cm3) opodatkowane są 9,3% stawką akcyzy (zgodnie z art. 105 pkt. 1a) AkcyzU). W przypadku takich aut, na wniosek zainteresowanego podmiotu właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy pod warunkiem, że podmiot ten przedstawi dokumentację potwierdzającą, iż pojazd, którego dotyczy zwolnienie, jest pojazdem hybrydowym.
Problem w tym, że zwolnienie z akcyzy dla hybryd typu plug-in obowiązywać miało jedynie do 31.12.2022 r. Omawiana nowelizacja ma to zmienić i przedłużyć okres obowiązywania zwolnienia aż do 31.12.2029 r.
Gdyby ustawodawca nie zdecydował się na przedłużenie ww. zwolnienia, do standardowych hybryd plug-in zastosowanie znalazłaby stawka akcyzy wynosząca 3,1%, czyli taka, jak dla standardowego samochodu spalinowego o porównywalnej pojemności silnika. W odniesieniu do samochodów hybrydowych o tej samej pojemności silnika, niezasilanych energią pochodzącą z zewnątrz (pojazdy „bez wtyczki”), obowiązuje stawka akcyzy w wysokości 1,55%. W konsekwencji samochody hybrydowe „z wtyczką” typu plug-in (z założenia bardziej ekologiczne) byłyby niekorzystnie opodatkowane wobec samochodów hybrydowych „bez wtyczki” o tej samej pojemności silnika. Analogicznie niekorzystnie wychodziłaby także stawka opodatkowania hybryd plug-in względem konwencjonalnych aut.
Proponowana zmiana zdaniem fiskusa ma na celu dalsze promowanie zakupu i użytkowania pojazdów hybrydowych. Ministerstwo Finansów ma nadzieję, że w okresie przejściowym związanym z zakończeniem produkcji pojazdów spalinowych i całkowitym przejściem na napędy zeroemisyjne samochody hybrydowe mogą stać się ważnym etapem w upowszechnieniu samochodów w pełni elektrycznych. Jest więc (zdaniem ustawodawcy) szansa, że w perspektywie kilku nadchodzących lat wydłużenie obowiązywania dotychczasowego zwolnienia przyczyni się do zwiększenia popularności tego rodzaju napędu.
Jak będzie w praktyce? Trudno stwierdzić. Pamiętajmy, że opodatkowanie akcyzą samochodów osobowych to polska specyfika. Samochody osobowe nie są objęte unijnym zharmonizowanym systemem opodatkowania akcyzą. Pamiętajmy też, że rynek oferuje różnego rodzaju konfiguracje techniczne silników aut wykorzystujących paliwa alternatywne do benzyny i oleju napędowego, np. tzw. miękkie hybrydy (mild hybrid lub mHEV). Dyrektor KIS wydał niedawno interpretację indywidualną z 23.8.2022 r., 0111-KDIB3-3.4013.116.2022.2.MK, Legalis, w której uznał, że o ile w pojeździe określanym mianem „łagodnej hybrydy” funkcjonują połączone ze sobą obydwa rodzaje siników, tj. silnik spalinowy i silnik elektryczny, to są to samochody osobowe o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, do których mają zastosowanie obniżone stawki akcyzy. Miękkie hybrydy nie są jednak hybrydami typu plug-in, więc one ze zwolnienia z akcyzy nie korzystają (ale z preferencyjnej stawki już tak). Ani z obniżonej stawki akcyzy, ani tym bardziej ze zwolnienia nie skorzystają zaś tzw. „mikro-hybrydy”. Są to pojazdy ze źródłem zasilania elektrycznego, takim jak zintegrowany alternator/rozrusznik, który jest używany wyłącznie do funkcji innych niż napędowe. Nie są one klasyfikowane jako pojazdy HEV. Te źródła zasilania mogą być wykorzystywane do uruchamiania systemów stop-start i mogą być wyposażone w systemy hamowania odzyskowego i zarządzania ładowaniem. Jednostka elektryczna nie służy jednak do funkcji napędowych. A to oznacza, że samochód osobowy tego typu opodatkowany jest akcyzą jak konwencjonalne auto spalinowe.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
