Zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt. 2 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej: VATU) jednym z warunków zastosowania 0% stawki VAT przy WDT jest to, aby podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy posiadał w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Zgodnie z art. 42 ust. 12 VATU, jeżeli warunek ten nie został spełniony przed upływem terminu do złożenia deklaracji, podatnik wykazuje ją za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy nie posiada stosownych dowodów.
Art. 42 ust. 12a VATU stanowi zaś, że otrzymanie dowodów po upływie ww. terminu upoważnia podatnika do wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ze stawką 0% w ewidencji za okres rozliczeniowy, w którym dostawa ta została dokonana, i dokonania korekty właściwej deklaracji podatkowej oraz odpowiednio – informacji podsumowującej.
Kiedy dokonać korekty?
Odniesienie się w ww. przepisach do momentu dokonania dostawy powoduje szereg wątpliwości praktycznych. Wszystko dlatego, że obowiązek podatkowy z tytułu WDT wcale nie musi być rozpoznany w momencie dokonania dostawy. Zgodnie z art. 20 ust. 1 VATU obowiązek podatkowy z tytułu WDT powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż piętnastego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy. Innymi słowy moment dokonania dostawy może wystąpić wcześniej niż moment powstania obowiązku podatkowego.
Z uwagi na powyższe ustawodawca postanowił zmienić treść art. 42 ust. 12a VATU. Proponuje się, aby w przypadku korekty dana transakcja była deklarowana w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Uprości to w pewnym stopniu obowiązek korygowania tej transakcji.
Zmiana jest pozytywna, ale pozostawia poczucie niedosytu. Wydaje się bowiem, że nawet uwzględniając ramy unijne, można by pójść o krok dalej w upraszczaniu życia podatników. Podatnicy z pewnością doceniliby, gdyby w przypadku opóźnionego otrzymania dokumentów mogli rozliczać WDT w deklaracji za okres, w którym otrzymali dokumenty, bez konieczności cofania się (gdziekolwiek to cofnięcie miałoby mieć swoje ujście). W praktyce bowiem tego rodzaju rozliczenie WDT wymaga dziś podwójnej korekty – deklaracji, w której ujęto WDT ze stawką krajową, oraz deklaracji historycznej (co plastycznie opisuje Dyrektor KIS m.in. w interpretacji indywidualnej z 18.11.2020 r., 0111-KDIB3-3.4012.557.2020.1.JS, Legalis).
Drugi krok mógłby dotyczyć otrzymania dokumentów potwierdzających WDT w okresie dwóch miesięcy, pozwalających na rozliczenie transakcji ze stawką 0% VAT bez konieczności stosowania stawki krajowej. Posłużmy się przykładem: załóżmy, że podatnik dokonał WDT (wystawił fakturę) 1.10.2022 r., ale dokumenty CMR uzyskał 30.11.2022 r. (po terminie złożenia JPK za 10.2022 r.). Dziś ma on obowiązek zaraportowania WDT w deklaracji za październik 2022 r. (a więc w ramach korekty). Czyż nie byłoby lepiej, gdyby zadeklarowanie WDT mogło mieć miejsce na bieżąco? Analogicznie, jak ma to miejsce już dziś w przypadku eksportu towarów (zgodnie z art. 41 ust. 7 VATU)? Być może poznamy odpowiedź na te pytania, gdyż zostały one zadane w ramach procesu konsultacji projektu SLIM VAT 3.
A skoro już ustawodawca zdecydował się na modyfikacje zasad rozliczeń korekt WDT: pamiętajmy o przepisie art. 29a ust. 18 VATU, zgodnie z którym w przypadku (m.in.) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zwiększenie podstawy opodatkowania w przypadku wystawienia faktury korygującej in plus (z przyczyn pierwotnych) następuje nie wcześniej niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wykazane zostały te transakcje. To oczywiście inna sytuacja niż omawiana w niniejszym tekście, bo nie dotyczy korekt z uwagi na opóźniony odbiór dokumentów (ale na podwyższenie ceny). Przepisu tego nie trzeba jednak modyfikować, bo już dzisiaj dostosowany jest do zawiłości rozliczenia WDT. Nie ma możliwości skorygowania WDT z uwagi na podwyżkę ceny w deklaracji, wcześniejszej niż ta, w której wykazana została pierwotna transakcja. Podobny efekt, choć stosując nieco inną nomenklaturę, osiągnięty zostanie dzięki SLIM VAT 3.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
