• Przepisy ustawy z 12.3.2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583; dalej: PomocUkrainaU) uzależniają udzielenie pomocy finansowej od legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, związanego m.in. z nadaniem numeru PESEL;
  • Od 26.3.2022 r. (sobota) obywatele Ukrainy, którzy mają pod opieką dziecko, mogą wnioskować o przyznanie świadczenia Rodzina 500+. W wielu polskich miastach w placówkach ZUS odbyły się dyżury weekendowe (26-27.3.2022 r.) w celu udzielenia pomocy przy wypełnianiu dokumentów lub zakładaniu kont w PUE ZUS;
  • Oprócz świadczeń rodzinnych obywatelom Ukrainy przysługuje także pomoc w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę, przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.

Świadczenie 500+

Aby uzyskać jakiekolwiek świadczenie konieczna jest rejestracja obywatela Ukrainy w celu nadania polskiego identyfikatora PESEL. Rejestracja trwa od 16.3.2022 r. Jeżeli obywatel Ukrainy wjedzie legalnie na terytorium RP w okresie od 24.2.2022 r., zostanie mu nadany PESEL i zadeklaruje zamiar pozostania na terytorium RP, to wówczas uznaje się, że jego pobyt jest legalny przez okres 18 miesięcy, licząc od 24.2.2022 r. W związku z tym, że przeważająca część osób przekraczających granicę to matki z dziećmi, ZUS oraz polski rząd uznali, że obywatelom Ukrainy należy przyznać i wypłacać m.in. świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500+. Świadczenia przysługują nie dłużej niż przez okres przebywania w Polsce. Aby obywatele Ukrainy mogli ubiegać się o rodzinne świadczenia pieniężne ZUS przygotował stosowne wnioski w języku ukraińskim. Można je składać tylko elektronicznie za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

Świadczenie to przysługuje na dziecko jedynie do ukończenia przez nie 18 lat. Co ważne dziecko, na które przyznawane jest świadczenie, i które pozostaje pod opieką rodzica, opiekuna tymczasowego lub osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem musi mieć ukraińskie obywatelstwo. Opiekuna tymczasowego albo pieczę zastępczą dla dziecka, które przybyło z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi i przebywa w Polsce bez opieki, ustanawia polski sąd.

Zgodnie z informacjami wskazanymi przez ZUS świadczenie przysługuje:

  1. Obywatelowi Ukrainy albo małżonkowi obywatela Ukrainy, który przybył wraz z dzieckiem z Ukrainy do Polski w związku z działaniami wojennymi (w okresie po 23.2.2022 r);
  2. Obywatelce Ukrainy albo żonie obywatela Ukrainy, która po 23.2.2022 r. przybyła z Ukrainy do Polski w związku z działaniami wojennymi, a dziecko urodziło się w Polsce;
  3. Obywatelowi Ukrainy albo małżonkowi obywatela Ukrainy, który zamieszkał w Polsce przed 24.2.2022 r., ale dziecko, na które ubiega się o świadczenie, przybyło z Ukrainy do Polski po 23.2. 2022 r. w związku z działaniami wojennymi;
  4. Obywatelowi innego państwa (np. Polski), który na podstawie orzeczenia polskiego sądu sprawuje opiekę nad dzieckiem, które jest obywatelem Ukrainy, i przybyło z Ukrainy do Polski po 23.2.2022 r. w związku z działaniami wojennymi.

Dokumenty, które są wymagane aby zyskać świadczenie to: paszporty osoby składającej wniosek i dziecka lub inne dokumenty tożsamości, na podstawie których przekroczono granicę (jeśli wnioskujący je posiada); zaświadczenie o numer PESEL osoby składającej wniosek i dziecka; numer rachunku bankowego w Polsce; numer telefonu w Polsce i adres e-mail; orzeczenie polskiego sądu, jeśli wnioskujący jest opiekunem tymczasowym; dokument potwierdzający, że wnioskujący sprawuje pieczę zastępczą nad dzieckiem, jeśli taka sytuacja występuje; dokument potwierdzający legalność pobytu i dostęp do rynku pracy w Polsce osoby wnioskującej, jeśli przybyła do Polski przed 24.2.2022 r.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. Komentarz z wzorami. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy (dalej: RKO) jako świadczenie pieniężne przysługuje na drugie i kolejne dziecko w rodzinie, w wieku od ukończenia 12. do ukończenia 36. miesiąca życia. Kwota, jaką można maksymalnie uzyskać z tego tytułu, to 12 tys. zł na dziecko, wypłacana albo po 500 zł miesięcznie przez 2 lata albo po 1000 zł miesięcznie przez rok. Ta druga opcja wydaje się korzystniejsza w sytuacji pobytu obywatela Ukrainy w Polsce przez okres 18 miesięcy.

Dofinansowania opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna

Obywatele Ukrainy mogą również starać się, aby uzyskać do 400 zł miesięcznie dofinansowania opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (dofinansowanie pobytu w żłobku) na: pierwsze i jedyne dziecko w rodzinie; pierwsze dziecko w rodzinie, jeśli na kolejne otrzymuje się RKO; na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku przed ukończeniem 12. miesiąca i po ukończeniu 35. miesiąca życia, na które został przyznany RKO. Jest to świadczenie dla rodzica, opiekuna tymczasowego i osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem.

Dobry Start, czyli 300+

W ramach świadczenia z programu Dobry Start możliwe do uzyskania jest również 300 zł, tzw. 300+. Wypłacane jest ono raz w roku na każde dziecko w wieku do 20 lat (lub do 24 lat w przypadku ucznia z niepełnosprawnością), które mieszka w Polsce i uczy się w szkole. Jest to świadczenie dla rodzica, opiekuna tymczasowego i osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem.

Jednorazowe świadczenie pieniężne – 300 zł

Obywatelowi Ukrainy przysługuje pomoc w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę. Może je przeznaczyć na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe. Organem właściwym w sprawach jednorazowego świadczenia pieniężnego jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, właściwy ze względu na miejsce pobytu osoby.

Komentarz + wzory dotyczące pomocy obywatelom Ukrainy: pobyt, dostęp do rynku pracy, świadczeń społecznych, edukacji i opieki zdrowotnej. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Świadczenia z pomocy społecznej

Obywatele Ukrainy mogą starać się o wsparcie z pomocy społecznej w zakresie zasiłków okresowych (np. z powodu długotrwałej choroby, niepełnosprawności, bezrobocia). Przysługuje im również dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka lub wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej. Zasiłki celowe przyznawane są na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, którą może być w szczególności pokrycie części lub całości kosztów zakupu, np. żywności, leków i leczenia, opału, odzieży. Uchodźcy mogą również korzystać z różnych form niepieniężnej pomocy społecznej, w tym z: pracy socjalnej; poradnictwa specjalistycznego; schronienia; posiłku; usług opiekuńczych, świadczonych w miejscu zamieszkania lub ośrodkach wparcia; mieszkania chronionego; pobytu i usług w domu pomocy społecznej.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →