- Dokument „Strategiczne ramy UE dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2021–2027. Bezpieczeństwo i higiena pracy w zmieniającym się świecie pracy” przewiduje plan działania na najbliższe lata w sprawie BHP.
- Celem planu jest ochrona niemal 170 mln pracowników w UE przed wypadkami i chorobami związanymi z pracą.
- Komisja Europejska przyjęła różne dokumenty strategiczne dotyczące polityki, określające kluczowe wyzwania, instrumenty i działania, które należy podjąć w celu poprawy BHP w najbliższych latach.
Aktualizacja norm ochrony pracowników
W styczniu 2017 r. Komisja przyjęła komunikat pt. „Bezpieczniejsza i zdrowsza praca dla wszystkich – modernizacja przepisów i polityki UE w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy”. Realia rynku pracy jednak znacznie się zmieniły, potrzebne są nowe ramy strategiczne. Ramy skupiają się na trzech kluczowych celach na lata 2021-2027. Zostały wprowadzone w celu aktualizacji norm ochrony pracowników oraz przeciwdziałania tradycyjnym i nowym zagrożeniom związanym z pracą:
- Przewidywanie zmian w nowym świecie pracy i odpowiednie zarządzanie nimi. Aby zapewnić BHP podczas transformacji cyfrowej, ekologicznej i demograficznej Komisja dokona przeglądu dyrektywy Rady z 30.11.1989 r. dotyczącej minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy (Dz.Urz. UE L z 1989 r. Nr 393, s. 1) oraz dyrektywa Rady z 29.5.1990 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (Dz.Urz. UE L z 1990 r. Nr 156, s. 14) i zaproponuje limity ochronne dla azbestu, ołowiu oraz kobaltu. Komisja zaktualizuje zatem przepisy UE dotyczące niebezpiecznych chemikaliów w celu zwalczania chorób nowotworowych oraz chorób układu rozrodczego i układu oddechowego. Z badań wynika, że nowotwory są główną przyczyną zgonów związanych z pracą w UE, bowiem czynniki rakotwórcze przyczyniają się do około 100 000 zgonów każdego roku. Komisja przygotuje również wytyczne w zakresie ochrony zdrowia psychicznego pracowników w pracy. Jest to istotne, ponieważ już przed pandemią około 84 mln osób w UE zmagało się z problemami ze zdrowiem psychicznym na tle zawodowym. Komisja zapewni również odpowiednie działania następcze w związku z rezolucją Parlamentu Europejskiego w sprawie prawa do bycia offline. Brak „odłączenia się” i odpowiedniego balansu między życiem zawodowym a rodzinnym również przyczynia się do problemów psychicznych pracowników.
- Poprawa zapobiegania chorobom i wypadkom związanym z pracą. Nowa strategia będzie promować podejście tzw. „Wizji zero” w celu wyeliminowania zgonów związanych z pracą w UE. Według Komisji zapobieganie zgonom związanym z pracą będzie możliwe tylko poprzez:
- dokładne badanie wypadków i zgonów w miejscu pracy;
- identyfikowanie i usuwanie przyczyn tych wypadków i zgonów;
- zwiększanie świadomości na temat zagrożeń wypadkami związanymi z pracą, urazami i chorobami zawodowymi oraz
- wzmocnienie egzekwowania obowiązujących zasad i wytycznych.
3. Zwiększenie gotowości na ewentualne przyszłe zagrożenia zdrowia. Mając na uwadze sytuację pandemiczną Komisja w ścisłej współpracy z podmiotami zajmującymi się zdrowiem publicznym opracuje procedury awaryjne i wytyczne dotyczące szybkiego wdrażania i monitorowania środków w przypadku potencjalnych przyszłych kryzysów zdrowotnych.
COVID-19 jako choroba zawodowa lub wypadek przy pracy
Zgodnie ze strategią: „W ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci odnotowano znaczący postęp w obszarze BHP: w latach 1994–2018 liczba śmiertelnych wypadków przy pracy spadła w UE o około 70%. (…) Pomimo tego postępu w 2018 r. w UE doszło do ponad 3 300 wypadków śmiertelnych i 3,1 mln wypadków bez ofiar śmiertelnych, a ponad 200 000 pracowników umiera co roku z powodu chorób związanych z pracą”. Co istotne „Uznanie COVID-19 za chorobę zawodową lub wypadek przy pracy jest już faktem w 25 państwach członkowskich. We Francji na przykład, we wrześniu 2020 r. wprowadzono dekret rządowy umożliwiający automatyczne uznawanie w tym zakresie pracowników opieki zdrowotnej i podobnych oraz specjalistów w przypadkach prowadzących do ostrego zakażenia dróg oddechowych. We Francji przewiduje się ponadto odszkodowanie w takich przypadkach. W Danii przypadki COVID-19 mogą być uznawane zarówno za chorobę zawodową, jak i wypadek przy pracy i mogą podlegać z tego tytułu odszkodowaniu po przeprowadzeniu oceny przez odpowiednie władze”. W związku z powyższym dojdzie do zaktualizowania zalecenia Komisji w sprawie chorób zawodowych, tak aby do 2022 r. obejmowało ono COVID-19.
Działania w ramach strategii będą urzeczywistnione poprzez:
- silny dialog społeczny;
- lepsze egzekwowanie i monitorowanie obowiązującego prawodawstwa UE;
- podnoszenie świadomości prawnej;
- organizowanie środków finansowych na inwestycje w bezpieczeństwo i higienę pracy, w tym z funduszy UE;
- równe szanse i dostęp do rynku pracy;
- uczciwe warunki pracy;
- ochronę socjalną i integrację.
Z zastrzeżeniem wyników trwających konsultacji z partnerami społecznymi w 2022 r. Komisja przedstawi wnioski prawne mające na celu dalsze zmniejszenie narażenia pracowników na niebezpieczne czynniki dla zdrowia. Na szczycie podsumowującym dotyczącym BHP w 2023 r. z udziałem instytucji Unii Europejskiej, państw członkowskich, partnerów społecznych, EU-OSHA i innych istotnych zainteresowanych stron zostaną wyciągnięte pierwsze wnioski i wydane zalecenia dotyczące ewentualnej niezbędnej zmiany ukierunkowania nowej strategii. Szczyt będzie poświęcony postępowi osiągniętemu w zakresie podejścia opartego na „Wizji zero” w zakresie zgonów związanych z pracą, a także gotowości na potencjalne przyszłe zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
