Zgodnie z art. 86 ust. ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej: VATU), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia budzi wątpliwości wśród podatników, którzy nie naliczają efektywnie podatku należnego. W tym gronie mogą znaleźć się podmioty świadczące usługi na rzecz różnego rodzaju sił zbrojnych.
Dla takich podmiotów kluczowe jest rozporządzenie Ministra Finansów z 9.12.2023 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2023 r. poz. 2670; dalej: WarObnVATR24). Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 4, 5 i 7 WarObnVATR24, obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz:
- sił zbrojnych Państwa-Strony Traktatu Północnoatlantyckiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia – do celów służbowych tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych;
- sił zbrojnych państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia – do celów służbowych tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony;
- sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych, o których mowa w art. 2 lit. a umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie z 15.8.2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2153), tzw. uzupełnienie umowy SOFA, przebywających na terytorium kraju, jeżeli towary lub usługi nabywane przez te siły lub na ich rzecz są przeznaczone do wyłącznego użytku służbowego tych sił lub też do zaopatrzenia ich wojskowej usługowej działalności wspierającej – jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych.
Zastosowanie 0% stawki VAT zależy od spełnienia warunków. W przypadku preferencji SOFA, niezbędne jest wypełnione świadectwo zwolnienia z podatku VAT i podatku akcyzowego oraz zamówienie dotyczące towarów lub usług (wraz z ich specyfikacją), do których odnosi się takie świadectwo. Świadectwo wypełniają siły zbrojne Stanów Zjednoczonych, ale pole 4 tego świadectwa wypełnia Minister Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej lub jego upoważniony przedstawiciel (nie jest to konieczne przy pojedynczych poświadczeniach). Kopia takiego poświadczenia trafia do dostawcy – i on może wówczas skorzystać z preferencyjnej stawki VAT.
Bez dwóch zdań, opisywana preferencja podatkowa dotyczy jednak tak naprawdę sił zbrojnych (nie muszą płacić VAT w cenie) a nie podatników – sprzedawców. Im wszystko jedno, a może nawet woleliby po prostu sprzedawać z VAT. Nolens volens, trzeba jednak dostosować się do reguł. Nie dziwi więc, że podatnicy świadczący usługi np. na rzecz sił zbrojnych USA miewają wątpliwości praktyczne.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik prowadzi działalność usługową oznaczoną symbolem PKWiU 45.20.30.0, a więc w zakresie mycia pojazdów. W ramach tej działalności świadczy usługi m.in. na rzecz Sił Zbrojnych USA stacjonujących w Polsce. Podatnik posiada dokumenty wypełnione przez siły zbrojne USA i potwierdzone przez Ministra Obrony Narodowej, tj. świadectwo zwolnienia z podatku VAT oraz zamówienia dotyczące towarów lub usług wykazanych w tym świadectwie wraz z ich specyfikacją. Zgodnie więc z przepisami, przy sprzedaży na rzecz sił zbrojnych USA podatnik zastosował stawkę podatku VAT w wysokości 0%.
Podatnik postanowił potwierdzić, czy ma on prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na zakup towarów i usług przeznaczonych do odsprzedaży na rzecz armii Stanów Zjednoczonych, stacjonującej na terenie Polski.
Stanowisko organu
Dyrektor KIS wydał w sprawie interpretację indywidualną z 6.2.2024 r., 0114-KDIP1-2.4012.612.2023.1.RM, Legalis. Uznał w niej, że podatnik nabywa towary i usługi, które wykorzystuje do wykonywania czynności (świadczenia usług na rzecz sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych) opodatkowanych stawką w wysokości 0%. Przy tym, o ile nie znajdą zastosowania wyłączenia wymienione w art. 88 VATU to będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zatem zgodnie z art. 86 ust. 1 VATU, podatnik będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z zakupu towarów i usług przeznaczonych do odsprzedaży siłom zbrojnym Stanów Zjednoczonych.
Wyrażenie „siły zbrojne USA” oznacza podmiot obejmujący członków sił zbrojnych, personelu cywilnego oraz całe mienie, sprzęt i materiały Sił Zbrojnych USA, w tym informacje oficjalne USA, znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej. Z art. 19 ust. 2 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie z 15.8.2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2153) wynika zaś, że zwalnia się z VAT (ale i np. akcyzy) towary i usługi nabywane przez siły zbrojne USA lub na ich rzecz w celach określonych w tej umowie. Zwolnienie stosuje się w chwili zakupu, jeśli transakcja jest potwierdzona dokumentem wydanym przez siły zbrojne USA, który siły zbrojne USA przedkładają odpowiedniemu organowi podatkowemu Rzeczypospolitej Polskiej. Jak na dłoni widać więc, że realnym beneficjentem obniżki VAT jest konsument – siły zbrojne. Zachowują one w ten sposób preferencję płynnościową, nie muszą bowiem płacić VAT w cenie nabywanych towarów i usług. Dzięki temu nie musimy w ogóle prowadzić dyskusji, czy podmioty takie mają prawo do odliczenia podatku naliczonego (co jest wątpliwie, nie są bowiem zarejestrowane jako podatnicy VAT bo też trudno uznać, by prowadziły one działalność gospodarczą w rozumieniu VATU). Tak oto neutralność VAT dotyczy też tej właśnie bardzo specyficznej grupy nabywców. Z uwagi na pewną społeczną użyteczność roli sił zbrojnych, można tę preferencję zrozumieć.
Podatnicy VAT świadczący usługi lub dostarczający towary opodatkowane 0% VAT muszą zaś pamiętać, że transakcje opodatkowane taką stawką dają w istocie prawo do odliczenia podatku naliczonego (nie są to transakcje zwolnione ani „poza VAT”). Ale ryzyko niespełnienia warunków obciąża te właśnie podmioty, niesłusznie zaniżając stawkę VAT narazić się mogą – co oczywiste – na zaległości podatkowe.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
