Stan faktyczny
Spółka akcyjna świadczy usługi outsourcingu finansowo-księgowego. Spółka rozpoczęła proces zmiany systemu finansowo-księgowego i w tym celu nabyła subskrypcję oprogramowania X na okres 5 lat (z wariantem automatycznego odnowienia) z datą rozliczenia na koniec każdego roku. Spółka będzie korzystała z tego oprogramowania w ramach modelu Software-as-a-service (SaaS), na zasadzie usługi świadczonej przez dostawcę drogą elektroniczną poprzez dostęp do właściwych aplikacji i funkcjonalności oprogramowania w tzw. chmurze obliczeniowej. Umowa z dostawcą przewiduje możliwość nadania klientom spółki statusu użytkownika, co podyktowane jest koniecznością udzielenia dostępu do niektórych funkcjonalności bezpośrednio klientom (np. system do rozliczeń wydatków pracowniczych, czy na potrzeby niektórych procesów u klientów, np. controllingowych).
Oprócz zakupu subskrypcji na spółce spoczywa wdrożenie całego systemu, które niesie ze sobą konieczność dostosowania jego funkcjonalności do indywidualnych potrzeb klientów (w szczególności specyfiki ich rozliczeń). Na koszty wdrożenia składają się wydatki na usługi wyspecjalizowanego podmiotu niebędącego dostawcą subskrypcji (w tym analiza przedwdrożeniowa i modelowanie procesów w nowym systemie, konfiguracja, usługi szkoleniowe czy tzw. modyfikacje systemu) oraz koszty własne spółki (głównie koszty pracy osób zaangażowanych w projekt).
Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy koszty zakupu oraz wdrożenia subskrypcji należy zakwalifikować jako koszty bezpośrednie, czy pośrednie. Zdaniem spółki wszystkie powyższe koszty są kosztami bezpośrednimi.
Organ interpretujący uznał, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe, gdyż opisane wydatki co prawda stanowią koszty podatkowe spółki, lecz są to koszty pośrednie.
Spółka zaskarżyła interpretację do sądu.
Stan prawny
Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody (art. 15 ust. 4 PDOPrU).
Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia (art. 15 ust. 4d PDOPrU).
Jak widać, ustawa wskazuje, kiedy należy potrącać koszty bezpośrednie (ust. 4), a kiedy pośrednie (ust. 4d), jednak pojęć tych nie definiuje.
Stanowisko WSA w Łodzi
Sąd uznał, że stanowisko organu jest prawidłowe, wobec czego skargę oddalił. Uzasadnienie rozpoczął od stwierdzenia, że ustawy podatkowe nie zawierają definicji kosztów bezpośrednich ani kosztów pośrednich. Należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Koszty bezpośrednie muszą być identyfikowalne z określonym przychodem, co znaczy, że dostrzegalny jest ich związek z danym przychodem, jak i brak związku z pozostałymi przychodami. Koszty bezpośrednie są to wydatki, które pozostają w związku funkcjonalnym i konkretnymi przychodami osiąganymi przez podatnika, a poniesienie tych wydatków przyczynia się wprost do osiągnięcia konkretnych przychodów. A tego nie da się powiedzieć o wydatkach opisanych przez spółkę, skoro nabyta subskrypcja służy wszystkim usługom świadczonym przez spółkę.
Ponadto, spółka dysponowała już jakimś oprogramowaniem, a więc posiadała niezbędne narzędzia do świadczenia usług outsourcingu finansowo-księgowego. Nabycie subskrypcji oprogramowania i jej wdrożenie ma na celu ulepszenie istniejących rozwiązań, a więc jest działaniem w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, co dodatkowo przemawia za oceną, że sporne wydatki są kosztami pośrednimi.
Klasyfikacja kosztów jako bezpośrednich albo pośrednich ma w księgowości firm i dla ich rozliczeń podatkowych duże znaczenie, a orzecznictwo dotyczące tej kwestii jest skąpe. Warto więc zapoznać się z powyższym orzeczeniem, które można zresztą odnosić nie tylko do działalności biur rachunkowych, ale także do wszelkich innych rodzajów działalności opierającej się na świadczeniu usług wielu klientom za pomocą jednolitego oprogramowania nabytego przez podatnika.
Spółka sprawę przed WSA przegrała, ale w naszej ocenie wielkiego dramatu nie ma, skoro prawo do zaliczenia omawianych wydatków do kosztów podatkowych nie budzi wątpliwości, a więc nie jest problemem „czy”, lecz „kiedy”. Ze względu na brak danych dotyczących rozliczeń spółki z klientami nie jesteśmy przy tym w stanie wskazać, czy i na ile rozstrzygnięcie sądu opóźni potrącanie omawianych kosztów w spółce.
