Rozstrzygnięcie SN
SN w sprawie z powództwa R. P. (dalej: Powód, Skarżący) przeciwko A. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (dalej: Pozwana) o sprostowanie świadectwa pracy i ekwiwalent, na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 28.1.2021 r., na skutek skargi kasacyjnej Powoda od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S. z 4.1.2019 r., odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Wyrok SO
W wyroku z 4.1.2019 r. SO – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S. oddalił apelację Powoda od wyroku Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w G. z 8.6.2018 r., w którym SR oddalił powództwo o sprostowanie świadectwa pracy i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.
Skarga kasacyjna
Powyższy wyrok SO Powód zaskarżył skargą kasacyjną. W uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na przyczyny przyjęcia skargi do rozpoznania określone w art. 3989 § 1 pkt 1 i 4 ustawy z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1575, dalej: KPC). Skarżący wskazał na „oczywistą zasadność skargi” w uwzględnieniu przywołanych naruszeń prawa procesowego i braków w treści uzasadnień do wyroków Sądów obu instancji w kwestiach decydujących dla rozstrzygania w sprawie. Zdaniem Skarżącego, nie do zaaprobowania jest sytuacja, w której w treści uzasadnienia nie zawierają się tak istotne elementy stanu faktycznego, jak rozmiar przysługującego Powodowi urlopu i czasokres jego wykorzystania, jak również okres korzystania ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, w sprawie o ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i sprostowanie treści świadectwa pracy w zakresie informacji tego dotyczących. Są to – w ocenie Skarżącego – podstawowe okoliczności, które Sąd winien ustalić i zawrzeć w treści uzasadnienia, dając tak stronie, jak i organom odwoławczym możliwość kontroli wydanego rozstrzygnięcia. Tak w niniejszej sprawie się nie stało, braki dostrzeżone przez Powoda w uzasadnieniu Sądu I instancji i podniesione w apelacji, nie zostały usunięte przy orzekaniu przez Sąd Okręgowy, który w tym zakresie ustaleń Sądu I instancji nie uzupełnił i nie przedstawił w treści uzasadnienia.
Istotne zagadnienie prawne sprawy – w ocenie Skarżącego – dotyczy kwestii, czy skuteczna jest w świetle przepisów prawa pracy umowa, na mocy której pracownik zobowiązuje się do wykorzystania urlopu bez określenia ram czasowych i bez wskazania daty początkowej ani końcowej korzystania z urlopu oraz okresu umownego zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy za zachowaniem wynagrodzenia. Ponadto, czy w takiej sytuacji zobowiązanie pracownika do wykorzystania urlopu wypoczynkowego jest równoznaczne z udzieleniem mu tego urlopu przez pracodawcę i rozpoczęciem jego biegu, nawet wówczas gdy brak wyraźnego sprecyzowania okresu, w jakim wykorzystanie urlopu ma nastąpić i wymiaru tego urlopu. Następnie, czy pracownik, który zobowiązał się do wykorzystania urlopu, zobowiązany jest do podjęcia inicjatywy w zakresie faktycznego uzyskania tego urlopu i powinien uzyskać oddzielną zgodę pracodawcy na udzielenie urlopu, czy też inicjatywa w zakresie udzielenia urlopu w takim przypadku leży po stronie pracodawcy, a jeśli tak, to jakie działania powinien on podjąć, aby doprowadzić do skutecznego udzielenia urlopu pracownikowi. Skarżący oczekuje udzielenia odpowiedzi na powyżej sformułowane pytania w treści uzasadnienia wyroku SN.
Z uzasadnienia SN
SN w pierwszej kolejności wskazał, że skarga kasacyjna Powoda nie kwalifikuje się do przyjęcia jej do merytorycznego rozpoznania. Zgodnie z art. 3989 § 1 KPC, SN przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
SN uznał, że Skarżący nie wykazał istnienia przesłanek przyjęcia skargi do rozpoznania określonych w art. 3989 § 1 pkt 1 i 4 KPC, nie przedstawił bowiem ani istotnego zagadnienia prawnego sprawy ani argumentacji wyjaśniającej, w czym wyraża się „oczywista zasadność” niniejszej skargi. Skarżący sprowadził uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania z uwagi na oczywistą zasadność skargi do przedstawienia szeregu gołosłownych twierdzeń, w których zakwestionował prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia. Twierdzeń tych nie sprecyzował przez wskazanie naruszeń konkretnie określonych przepisów prawa. Poza prostym zaprzeczeniem stanowisku zaskarżonego wyroku SO w uzasadnieniu wniosku nie przedstawiono argumentacji, którą Skarżący wykazałby walor oczywistej zasadności jego skargi kasacyjnej.
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia
Następnie SN przypomniał, że Sąd drugiej instancji w uzasadnieniu swojego wyroku wskazał, że Powód zawarł z Pozwaną porozumienie, zgodnie z którym strony dokonują rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem 30.9.2016 r. Jednocześnie w treści porozumienia w punkcie 2 strony ustaliły, że Powód od 11.6.2016 r. zobowiązuje się wykorzystać urlop wypoczynkowy, a po jego wykorzystaniu do czasu ustania stosunku pracy Powód jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, na co Pozwany wyraża zgodę. Porozumienie datowane na 28.5.2016 r. było w pełni zrozumiałe dla obu stron. Powód posiadał dokładną wiedzę o wymiarze posiadanego urlopu wypoczynkowego (w treści pozwu wskazał, że za rok 2014 r. urlop zaległy wynosił 3 dni, za rok 2015 – 26 dni, za rok 2016 – 20 dni). Po 11.6.2016 r. Powód nie występował z wnioskiem o udzielenie urlopu, ani nie zgłaszał gotowości do świadczenia pracy, co wskazuje, iż w tym okresie Powód realizował zawarte porozumienie. Według Sądu drugiej instancji literalna treść przedmiotowego porozumienia jest jasna – dwie strony: pracownik i pracodawca, podpisały deklarację na mocy, której pracownik zobowiązuje się wykorzystać w pozostałym mu okresie zatrudnienia całość urlopu. Takie porozumienie wyczerpuje z jednej strony konieczność złożenia wniosku o urlop przez pracownika (składając takie zobowiązanie pracownik jednoznacznie wyrażą chęć wykorzystania urlopu), a z drugiej strony zgodę pracodawcy na jego wykorzystanie (zgodę taką pracodawca także jednoznacznie wyraża podpisując przedmiotowe porozumienie). Nie budzi wątpliwości również fakt, że umowa o pracę łącząca strony nie została wypowiedziana przez pracodawcę, zaś doszło do jej rozwiązania w drodze porozumienia między stronami – w tej sytuacji nie można mówić o zastosowaniu regulacji z art. 1671 ustawy z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320, dalej: KP) i art. 362 KP. W związku z zawartym porozumieniem nie było konieczności wydania wyraźnego pisemnego polecenia wykorzystania urlopu czy też złożenia przez Powoda wniosku o urlop i jego akceptacji przez przełożonych. Wszystko to wyczerpywało bowiem zawarte przez strony porozumienie. Według Sądu drugiej instancji Powód swój urlop wykorzystał prawidłowo opierając się w tym zakresie o zapisy pkt 2 porozumienia z dnia 28.5.2016 r. Z treści tego zapisu wynika jednoznacznie zobowiązanie Powoda do wykorzystania urlopu wypoczynkowego, którego bieg rozpocznie się w dniu 11.6.2016 r. Jednocześnie zapis ten wskazuje na zgodę pracodawcy na wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego (co jest równoznaczne z udzieleniem urlopu przez pracodawcę).
Stwierdzając, że nie zachodzą przyczyny przyjęcia skargi, określone w art. 3989 § 1 KPC, SN postanowił zgodnie z art. 3989 § 2 KPC, tj. odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
W analizowanym rozstrzygnięciu SN odniósł się do relacji pomiędzy okresem wypowiedzenia w przypadku rozwiązania umowy za porozumieniem stron, a prawem pracownika do urlopu wypoczynkowego i możliwością zwolnienia go z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia stosunku pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jak wskazuje się w dotychczasowym orzecznictwie SN, możliwość ta ma swoje jednoznaczne legalne umocowanie w art. 362 KP, może dotyczyć każdego rodzaju umowy o pracę oraz całego okresu wypowiedzenia lub jego części (wyrok SN z 3.2.2016 r. II PK 339/14, Legalis). Bez znaczenia jest także okoliczność, która ze stron stosunku pracy rozwiązała umowę (pracownik czy pracodawca). Niemniej jednak przepis ten nie ma zastosowania w przypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, nie zaś w drodze wypowiedzenia złożonego przez jedną ze stron. Co z kolei nie oznacza, że w treści porozumienia strony nie mogą ustalić obowiązującego je okresu wypowiedzenia umowy o pracę i zasad świadczenia pracy w tym okresie, jak miało to miejsce w stanie faktycznym analizowanej sprawy.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
