ZUS i niektóre gminy wymagają, by wnioskujący o świadczenie na podstawie specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy miał numer PESEL wydany po 16 marca. Wówczas osobom, które przekroczyły polską granicę najwcześniej 24 lutego, był dopisywany w systemie znacznik „UKR”. Tyle że o PESEL można wnosić raz w życiu. A w specustawie nie ma słowa ani o znaczniku, ani o dacie uzyskania numeru.

– Problem dotyczy osób, które kiedyś były w Polsce i, np. ze względu na podjętą pracę, wyrobiły numer PESEL. Po wybuchu wojny w Ukrainie, przyjechały do Polski i złożyły wnioski o pomoc na podstawie specustawy. Takie osoby nie mają w potwierdzeniu o nadaniu numeru PESEL adnotacji „status cudzoziemca: UKR”. A bez tego nie możemy udzielić im wsparcia dla osób, które przekroczyły granicę z Polską od 24 lutego – mówi Agnieszka Pers, rzecznik prasowy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie. I dodaje, że osoby te muszą udać się do urzędu gminy, by zweryfikować swój status. Od tego zależy przyznanie świadczenia.

To zależy od gminy

Zupełnie inaczej podchodzi się do numeru PESEL w Łodzi.

– Zgodnie ze specustawą, by uzyskać wsparcie, trzeba spełnić trzy warunki: mieć ukraińskie obywatelstwo, przekroczyć polską granicę najwcześniej 24 lutego i mieć numer PESEL. Nigdzie nie jest napisane, kiedy ten numer należało uzyskać. Ustawa nie wyklucza ze wsparcia osób, które nie mają adnotacji „UKR”. Dlatego my przyznajemy im wsparcie – mówi Iwona Jędrzejczyk-Kaźmierczak, rzecznik prasowy MOPS w Łodzi.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. Komentarz z wzorami. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Miało być łatwiej

Znacznik UKR miał w założeniu ułatwić urzędom pracę.

– Rejestr PESEL udostępnia dane, a więc również informację o statusie cudzoziemca, z wykorzystaniem usług teletransmisji danych. Organy, które posiadają dostęp do rejestru PESEL w trybie teletransmisji mogą samodzielnie zweryfikować status cudzoziemca w rejestrze PESEL bez żądania okazania dokumentu. Taki dostęp posiadają m.in. ZUS, MRPiPS czy NFZ – wyjaśnia Magdalena Dolecka z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Problemem jest to, że na powiadomieniu o numerze PESEL nie ma adnotacji o szczególnym statusie Ukraińców, którzy przyjechali do naszego kraju po 24 lutego.

– Urzędnikom podczas szkoleń oraz w materiałach szkoleniowych rekomendowano nanoszenie tej informacji odręcznie. Trwają też prace nad zmianą wzoru powiadomienia – mówi Magdalena Dolecka.

Kłopoty osób, które dawno uzyskały PESEL może rozwiązać nowelizacja specustawy, która jest w Sejmie.

Opinia dla „Rzeczpospolitej”

Janusz Cieszyński sekretarz stanu w KPRM , pełnomocnik Rządu do Spraw Cyberbezpieczeństwa

Znacznik UKR został dodany do systemu PESEL 16 marca, wraz z wejściem specustawy. Być może po tym dniu zdarzały się przypadki wydania obywatelom Ukrainy numeru PESEL bez takiego znacznika, ale taki błąd ludzki zawsze może się zdarzyć.

Znacznik powstał po to, by ułatwić pracę w urzędach. Chodzi o to, by szybko można było zweryfikować, że dana osoba przyjechała do Polski z Ukrainy, i jej wsparcie na podstawie specustawy. Za stosowanie prawa odpowiada gmina i to ośrodek pomocy społecznej odpowiada za obsługę tego procesu.

Przepisy dopiero weszły w życie i aby były jednolicie stosowane, potrzeba czasu. Pamiętajmy, PESEL ma ułatwić pracę urzędom, ponieważ osoby, które nim dysponują, nie muszą być dodatkowo weryfikowane. To szczególnie ważne, gdy wiele osób przekraczało granicę bez dokumentów.

Więcej treści z Rzeczpospolitej po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →