• PrzestŚrodU wprowadza karę nawet 10 lat pozbawienia wolności za nielegalne składowanie odpadów zagrażających życiu lub zdrowiu;
  • Sąd orzeknie nawiązkę w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln zł wobec sprawcy umyślnego przestępstwa przeciwko środowisku;
  • Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.

W ostatnich latach zaobserwowano w Polsce wzrost liczby przestępstw oraz wykroczeń przeciwko środowisku. Budżet państwa coraz bardziej obciążają koszty utylizacji porzuconych odpadów. Niejednokrotnie wynoszą one nawet kilkadziesiąt milionów złotych. Zanotowano widoczny wzrost liczby pożarów w miejscach składowania odpadów. Dla porównania: w 2012 r. było 75 pożarów, zaś w 2019 r. – 177. Uznano, że dotychczasowe sankcje są niewystarczające, dlatego też należało dokonać zmiany przepisów. Ustawodawca dąży nimi do możliwie najbardziej skutecznej ochrony środowiska.

Aktualne komentarze do Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego. Skonfiguruj Twój System Legalis! Sprawdź

Szczegółowe rozwiązania

  1. W przypadku skazania sprawcy za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku, Sąd obligatoryjnie orzeka nawiązkę w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln złotych na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Gdy przestępstwo zostanie popełnione nieumyślnie, nawiązka jest orzekana fakultatywnie – art. 47 § 2 KK;
  2. Sprawca czynu polegającego na zniszczeniu w środowisku przyrodniczym w znacznych rozmiarach będzie podlegać karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Za niszczenie albo uszkadzanie wbrew przepisom obowiązującym na terenie objętym ochroną roślin, zwierząt, grzybów lub ich siedlisk, lub siedlisk przyrodniczych, powodując istotną szkodę, grozić ma grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 – art. 181 § 1-3 KK;
  3. Od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności grozi temu, kto zanieczyści wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym, i może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi albo zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach – art. 182 § 1 KK;
  4. Przywożenie z zagranicy lub wywożenie za granicę odpadów niebezpiecznych bez wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia albo wbrew jego warunkom będzie zagrożone karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności – art. 183 § 5 KK;
  5. Osoba, która wbrew obowiązkowi nie utrzymuje w należytym stanie lub nie używa urządzeń zabezpieczających wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi przed zanieczyszczeniem lub urządzeń zabezpieczających przed skażeniem promieniotwórczym lub promieniowaniem jonizującym, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat – art. 186 § 1 KK;
  6. W ustawie z 20.5.1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2008; dalej: KW) uzupełniono katalog kar za czyn z art. 82 § 3 KW, a więc rozniecanie ognia poza wyznaczonymi do tego miejscami. Od tej pory ukarany będzie obowiązany wykonać nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne lub przywrócić stań poprzedni.

Wprowadzono karę ograniczenia wolności za zaśmiecanie lasu i składowanie tam odpadów. Ponadto zaproponowano dodatkowo karę grzywny w wys. od 500 zł do nawet 5000 zł.

  1. Za wypalanie łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk lub szuwarów będzie grozić dodatkowo kara ograniczenia wolności. Orzeczenie tej kary będzie skutkowało obowiązkiem wykonania prac na cele społeczne. Podniesiono także górną granicę grzywny do 30 tys. zł. – art. 130a ustawy z 16.4.2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 916);
  2. Zwiększenie efektywności środków w odniesieniu do zwalczania przestępczości środowiskowej przynieść mają zmiany w ustawie z 28.10.2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. z 2020 r. poz. 358; dalej: OdpZbiorU). Zgodnie z art. 10 OdpZbiorU sąd powinien uwzględnić sytuację majątkową podmiotu zbiorowego oraz wpływ ukarania na jego dalsze funkcjonowanie.

Negatywne skutki przestępstw przeciwko środowisku są często niemożliwe do usunięcia. Konsekwencją tych przestępstw jest istnienie zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz innych organizmów żywych przez wiele lat. Ściganie czynów przeciwko środowisku oraz orzekane kary nie zapewniały skutecznej walki z tą przestępczością. Dlatego też słuszne wydaje się rozwiązanie polegające na zaostrzeniu sankcji za opisane wyżej czyny.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →