Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej: VATU) przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Podzielona płatność z zasady dokonywana jest na rzecz sprzedawcy towaru czy usługi. Ale nie zawsze. Czasem jako odbiorca płatności może pojawić się podmiot trzeci. Najczęściej jest nim faktor, a więc podmiot zajmujący się wykupem nieprzeterminowanych wierzytelności. Równie dobrze może to być jednak także podmiot otrzymujący płatność omyłkowo. Zgodnie z art. 108a ust. 5 VATU, w przypadku gdy podzielona płatność zostanie dokonana na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze, odpowiada on solidarnie wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek, wynikający z dostawy towarów lub świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT. Faktor może zwolnić się z odpowiedzialności solidarnej w przypadku dokonania płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze. Podmiot, który otrzymał płatność przez pomyłkę, może zaś dokonać zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymał tę płatność, niezwłocznie po powzięciu informacji o jej otrzymaniu, w kwocie otrzymanej na rachunek VAT.

Nowa przesłanka zwolnienia z odpowiedzialności solidarnej: zmiana faktora

Od 1.4.2023 r. pojawi się nowa przesłanka pozwalająca uwolnić się od odpowiedzialności solidarnej, skierowana głównie do faktorów. Nowy sposób uwolnienia ma być stosowany w sytuacji dokonywanej przez podatnika zmiany faktora, tj. po zawarciu porozumienia (umowy) pomiędzy faktorami a klientem, prowadzącego do zmiany wierzyciela wierzytelności wynikających z umowy dostaw towarów lub świadczenia usług przez dostawcę, objętych umową faktoringu. Dotychczasowy faktor będzie się uwalniać od odpowiedzialności poprzez przekazanie kwot VAT bezpośrednio na rachunek VAT nowego faktora. Dostawca towaru lub usługi nie będzie angażowany w ten proces, co zasadniczo ułatwi całą procedurę i będzie dzięki temu zgodne z ideą SLIM VAT.

Szkolenia online z zakresu podatków – Sprawdź aktualny harmonogram Sprawdź

Nowy przywilej MPP – dla faktora

Przywileje wynikające z zastosowania mechanizmu podzielonej płatności to m.in. niestosowanie sankcji VAT oraz podwyższonych odsetek od zaległości (art. 108c ust. 1 i 2 VATU). Nie są one dostępne w sytuacji, kiedy płatność za fakturę realizowana przy zaangażowaniu faktora w ramach tzw. faktoringu odwrotnego. To ma się zmienić. Od 1.4.2023 r. nabywca (klient faktora) będzie mógł korzystać z wymienionych w art. 108c VATU szczególnych rozwiązań, jeżeli ten zapłaci, stosując MPP.

Grupa VAT i nowe podatki do opłacenia z rachunku VAT

Wraz z wejściem w życie przepisów o grupach VAT powstała konieczność wprowadzenia możliwości przepływu środków z rachunku VAT poszczególnych członków takiej grupy na rachunek VAT przedstawiciela grupy VAT. Pojawia się więc nowy tytuł do uznania rachunku VAT: przekazanie środków z rachunku członka grupy VAT, a w konsekwencji także analogicznie nowy tytuł do obciążenia rachunku VAT. Uregulowana też zostanie kwestia danych w „wewnątrzgrupowym” komunikacie przelewu.

Dodatkowo proponuje się dalsze rozszerzenie katalogu podatków i należności, jakie mogą być regulowane środkami z rachunku VAT. Mają to być:

  • Podatek od wydobycia niektórych kopalin;
  • Podatek od sprzedaży detalicznej;
  • Opłaty od środków spożywczych;
  • Tzw. podatek stoczniowy;
  • Podatek tonażowy;
  • Tzw. podatek od małpek.

Opisywane zmiany nie są wielce rewolucyjne. To raczej drobiazgi ułatwiające życie (co jest akurat zgodnie z ideą SLIM VAT). Zmiana faktora nie jest w praktyce gospodarczej zjawiskiem szczególnie wyjątkowym. Na podstawie porozumienia (umowy) między faktorami a klientem dochodzi do zmiany wierzyciela wierzytelności wynikających z umów dostaw towarów lub świadczenia usług objętych umową faktoringową. Na mocy porozumienia po spłaceniu przez drugiego faktora zobowiązań klienta wobec pierwotnego faktora, wystawia on oświadczenia w zakresie cesji zwrotnej wierzytelności objętych umową faktoringu. Klient zobowiązuje się do powiadomienia odbiorców o zmianie wierzyciela wierzytelności o dokonanej cesji wierzytelności na rzecz drugiego faktora, zatem po otrzymaniu pisemnego powiadomienia o cesji wierzytelności, które zostaje przez niego potwierdzone, odbiorca zostaje poinformowany i jest świadomy zmiany podmiotu, wobec którego jest obowiązany do zapłaty.

Z kolei w przypadku korzystania z faktoringu odwróconego faktura wystawiona przez dostawcę opłacana jest nie przez nabywcę, ale poprzez faktora. Jeżeli regulując należność, faktor zastosuje mechanizm podzielonej płatności, to wówczas w wyniku jego działania dochodzi nie tylko do zaspokojenia wierzytelności. Poprzez zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności kwota odpowiadająca kwocie podatku VAT trafia na rachunek VAT dostawcy. Spełniony zostaje zatem cel, w jakim mechanizm podzielonej płatności został wprowadzony, czyli zapewnienie większej stabilności wpływów z tytułu podatku od towarów i usług oraz zapobieganie unikaniu płacenia tego podatku. Jest to więc zmiana mająca swoje logiczne uzasadnienie i zasługująca na aprobatę.

Póki co brak informacji w zakresie rewolucyjnej zmiany odnośnie MPP. Od wielu miesięcy krążą pogłoski o przymiarkach do wprowadzenia (za zgodą Komisji Europejskiej) obowiązkowego MPP na wszystkie towary i usługi w obrocie profesjonalnym. Nie ma na razie w tej kwestii żadnych informacji, na pewno taka radykalna zmiana nie zadzieje się przy okazji SLIM VAT 3.

Wszystkie aktualności n.ius® po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Kup online, korzystaj od razu! Sprawdź

Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →