- Zmianie ulegnie m.in. proces wnioskowania o dokument paszportowy oraz sposób odbioru wyrobionego dokumentu.
- Rejestr Dokumentów Paszportowych nie tylko usprawni proces wydawania dokumentów paszportowych, ale umożliwi udostępnienie obywatelom nowych e-usług, takich jak umożliwienie weryfikacji ważności paszportu czy też zgłoszenie utracenia paszportu.
Nowe zasady realizacji spraw paszportowych
Przepisy dotyczące dokumentów paszportowych ulegają ciągłym zmianom, które nie tylko mają zwiększyć bezpieczeństwo wydawanych dokumentów, ale także podążać się zmieniającymi się społecznymi oczekiwaniami względem nich. Oczywiście aspekt maksymalnego odformalizowania i usprawnienia procedur towarzyszących ubieganiu się o wydanie dokumentu paszportowego oraz przerzucenia obowiązku potwierdzenia pewnych danych obywatela na organ realizujący sprawę paszportową jest także nie pozostaje bez znaczenia, podobnie jak zwiększanie dostępności do dokumentów paszportowych dążenie do podnoszenia komfortu obywateli podczas składania wniosku i odbioru paszportu.
W ostatnich latach coraz widoczniej rosną oczekiwania obywateli, wynikające ze zmieniających się uwarunkowań społecznych, rosnących migracji zarobkowych czy coraz częstszych wyjazdów turystycznych. Zmienia się także podejście do informatyzacji spraw paszportowych, tak by opierały się one o nowoczesne sposoby komunikacji i nowe technologie informatyczne.
Wszystko to pociąga za sobą opracowanie zupełnie nowych zasad realizacji spraw paszportowych, co wiąże się z budową nowego Rejestru Dokumentów Paszportowych realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020. Rejestr ten stanowić będzie element systemu e-usług bazujących na obecnym Systemie Rejestrów Państwowych SRP. System SRP połączył najważniejsze polskie rejestry (w tym m.in. rejestr PESEL, Rejestr Dowodów Osobistych, rejestr stanu cywilnego, czy Rejestr Danych Kontaktowych), dzięki czemu możliwa jest prostsza i szybsza realizacja wielu spraw obywateli polskich związanych z szeroko rozumianą administracją.
Rejestry i ewidencje
Rejestr Dokumentów Paszportowych będzie stanowił jeden z kluczowych elementów Systemu Rejestrów Państwowych ze względu na to, że dokumenty paszportowe są, obok dowodów osobistych, kluczowymi dokumentami potwierdzającymi tożsamość obywateli Polski i ich obywatelstwo, uprawniającymi do przekraczania granic państwa.
Aktualnie realizację procesów związanych z obsługą dokumentów paszportowych dla obywateli wspiera Paszportowy System Informacyjny, podzielony na dwa podsystemy: Centralnej Ewidencji Wydanych i Unieważnionych Dokumentów Paszportowych oraz Paszportowego Systemu Obsługi Obywatela. System ten zakłada istnienie dwóch odrębnych rodzajów ewidencji paszportowych, co generuje niepotrzebne koszty i wydłuża procedury. Projektowane w DokPaszportU zmiany mają na celu zastąpienie obu rejestrów Rejestrem Dokumentów Paszportowych i udostępnienie przy tym wydajnych e-usług dla obywateli.
Do planowanych e-usług zalicza się m.in. umożliwienie weryfikacji ważności paszportu, weryfikacji poprawności danych zgromadzonych w rejestrze paszportowym, a także, dzięki funkcjonalnościom Rejestru Danych Kontaktowych, zapewnienie bezpośredniego i bieżącego informowania obywateli o gotowości paszportu do odbioru oraz o zmianie statusu paszportu (np. obywatel otrzyma informację, że jego paszport utracił/lub utraci ważność). Możliwe stanie się też natychmiastowe zgłoszenie utraty paszportu, co z pewnością zwiększy poczucie bezpieczeństwa polskich obywateli.
Wniosek o paszport
Zmianie ulegnie też proces wnioskowania o wydanie dokumentu paszportowego, zmianie ulegnie również procedura odbioru paszportu. Wniosek o wydanie paszportu będzie można złożyć w formie elektronicznej w ramach zautomatyzowanego procesu. Formularz będzie częściowo automatycznie uzupełniony o dane zawarte w innych rejestrach państwowych, jak na przykład rejestr PESEL. Obywatel będzie musiał uzupełnić wniosek o zdjęcie, czy też złożyć podpis na dedykowanym do tego celu urządzeniu umożliwiającym odwzorowanie pisma własnoręcznego.
Nowelizacja DokPaszportU przewiduje ponadto złagodzenie przepisów dotyczących wymogu bezwzględnego legitymowania się ważnym paszportem lub dowodem osobistym przez osoby zamieszkujące w RP i ubiegające się o dokument paszportowy przed wojewodą. Często rodzi to bowiem problemy w sytuacji utracenia dowodu osobistego, gdy nowy nie jest jeszcze wyrobiony. Planowane jest odejście od rygorystycznego żądania legitymowania się dowodem osobistym przy składaniu wniosku o paszport. Poza tym wprowadzona zostanie możliwość potwierdzania tożsamości podczas odbioru paszportu za pomocą odcisku palca.
Projektowane zmiany przewidują ponadto usystematyzowanie i uproszczenie przepisów określających zasady naliczania opłat za wydanie dokumentów paszportowych, dostosowanie do aktualnych potrzeb obywateli przepisów związanych z wydawaniem paszportów tymczasowych, czy też zmiany zasad wydawania drugiego paszportu.
