Stanowisko organów administracji
Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej: SKO) utrzymało w mocy decyzję Dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy (dalej: Organ I instancji), odmawiającą przyznania świadczeń na rzecz „A.” S.A. z siedzibą w A. (dalej: Skarżąca Spółka). Miały one być przeznaczone na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej: Fundusz); na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników nieobjętych przestojem, przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy oraz w związku ze spadkiem obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Jak wynika z akt sprawy, 24.2.2021 r. do Organu I instancji wpłynął wniosek Skarżącej Spółki o przyznanie przedmiotowych świadczeń na okres trzech miesięcy, tj. od 1.2.2021 r. do 30.4.2021 r. dla 183 osób. Organ I instancji ustalił na podstawie posiadanej dokumentacji, że Skarżąca Spółka, w odniesieniu do pracowników objętych przedmiotowym wnioskiem z 16.10.2020 r., na podstawie art. 15gg ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.; dalej: KoronawirusU) otrzymała już pomoc na rzecz ochrony miejsc pracy z tytułu wynagrodzeń na okres trzech miesięcy (październik-grudzień 2020 r.), a tym samym nie spełnia wymogów pozwalających na wypłatę kolejnych świadczeń ze środków Funduszu. W piśmie z 1.2.2021 r., dotyczącym rozliczenia wniosku z 2020 r., Skarżąca Spółka zrezygnowała w całości z dofinansowania oraz dokonała jego zwrotu, ponieważ wypowiedziała umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika czterem osobom objętym dofinansowaniem. W ocenie Skarżącej Spółki nie skorzystała ona dotąd z żadnej pomocy finansowej, przeznaczonej na ochronę miejsc pracy, i tym samym spełnia wszystkie warunki jej przyznawania. SKO podzieliło stanowisko Organu I instancji, zgodnie z którym wcześniejsze uzyskanie pomocy na rzecz ochrony miejsc pracy z takich samych tytułów wypłat i w odniesieniu do tych samych pracowników stanowi negatywną przesłankę otrzymania wsparcia na rzecz pracowników na podstawie art. 15gg KoronawirusU.
Skarga do WSA w Rzeszowie
Nie godząc się z takim rozstrzygnięciem sprawy, Skarżąca Spółka złożyła skargę do WSA w Rzeszowie. Wniosła o uchylenie decyzji organów obu instancji, zarzucając m.in.: naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy. Po pierwsze, skarga dotyczyła niewłaściwej interpretacji art. 15gg ust. 1, 2, 3, 6 i 7 KoronawirusU, zgodnie z którą Skarżąca spółka, pomimo spełnienia wymagań dla przyznania świadczenia z Funduszu, określonych w art. 15gg KoronawirusU, nie była uprawniona do uzyskania tych świadczeń na skutek wcześniejszego otrzymania i rezygnacji z dofinansowania. Po drugie miała związek z art. 7a § 1 ustawy z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 735 ze zm.; dalej: KPA) oraz art. 11 ustawy z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.; dalej: PrPrzed), z uwagi na niezastosowanie reguły rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść strony/przedsiębiorcy, pomimo wątpliwości organów co do interpretacji normy prawnej, ograniczającej uprawnienia strony.
Z uzasadnienia wyroku WSA w Rzeszowie
WSA w Rzeszowie w wyroku z 18.11.2021 r., I SA/Rz 695/21, Legalis, wskazał, że KoronawirusU przewiduje różne formy wsparcia dla przedsiębiorców, którzy znajdą się w trudnej sytuacji w związku z sytuacją pandemiczną w kraju i na świecie. Udzielane wsparcie dotyczy m.in. ochrony i zachowania miejsc pracy u przedsiębiorców i odbywa się przy współudziale finansowania wynagrodzeń pracowniczych oraz świadczeń pochodnych. Ochrona miejsc pracy jest celem KoronawirusU, dlatego poszczególne jej przepisy dotyczą dofinansowania wynagrodzenia zatrudnianych pracowników, ustalając określone warunki tych świadczeń. Zgodnie z art. 15gg KoronawirusU podmioty, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, mogą zwrócić się z wnioskiem do dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy, właściwego ze względu na swoją siedzibę, o przyznanie świadczeń ze środków Funduszu na rzecz ochrony miejsc pracy lub na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników, tj. na opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne. Przedmiotowe świadczenia przysługują przez łączny okres trzech miesięcy, liczonych od miesiąca złożenia wniosku.
WSA w Rzeszowie w rozpoznawanej sprawie zauważył, że Skarżąca Spółka otrzymała na podstawie art. 15gg KoronawirusU dofinansowanie dla 210 pracowników na okres od października do grudnia 2020 r., które zwróciła wraz z odsetkami. Pojawiły się bowiem wątpliwości, dotyczące zwolnienia czterech pracowników w okresie pobierania otrzymanego świadczenia: czy ich zwolnienie będzie powodować konieczność zwrotu całego dofinansowania, czy też tylko tej części otrzymanej na zwolnionych pracowników. Po dokonaniu zwrotu Skarżąca Spółka wystąpiła z ponownym wnioskiem o dofinansowanie dla 183 pracowników. Organ I instancji odmówił przyznania dofinansowania uznając, że na przeszkodzie stoi art. 15gg ust. 7 KoronawirusU. W jego ocenie skoro Skarżąca spółka już raz uzyskała takie dofinansowanie. Nie może go więc otrzymać po raz drugi. Złożona rezygnacja i zwrot środków nie zmieniały faktu, że wsparcie zostało już udzielone i nie może być ponowione na kolejne miesiące.
Zdaniem WSA w Rzeszowie nie można zgodzić się z takim stanowiskiem Organu I instancji. Nie można bowiem uznać, że w stanie faktycznym sprawy wsparcie zostało udzielone skoro de facto zostało ono zwrócone przez Skarżącą spółkę. Zwrot dofinansowania oznacza, że nie udzielono wsparcia, a więc Skarżąca Spółka mogła skutecznie ubiegać się o dofinansowanie. W tym przypadku błędne jest uznanie, że dofinansowanie zostanie przyznane po raz drugi, skoro wcześniej zostało zwrócone. W momencie składania drugiego wniosku nie było już „otrzymanym dofinansowaniem”.
Jednocześnie WSA w Rzeszowie podzielił stanowisko Skarżącej Spółki w przedmiocie celu art. 15gg ust. 7 KoronawirusU, która odwołała się do zasady racjonalności ustawodawcy. Jej uwzględnienie musiało prowadzić do wniosku, że celem tego przepisu jest zapobieżenie uzyskiwania wielokrotnych korzyści przez wnioskujących. Taka sytuacja jednak nie wystąpiła. W ocenie WSA w Rzeszowie Skarżąca Spółka zasadnie wskazała także na wyjaśnienia Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Polityki Społecznej, dotyczące podobnych instrumentów pomocowych, uregulowanych w KoronawirusU. Wynika z nich, że w przepisach tych chodzi o faktyczne skorzystanie z pomocy. Nie można ich jednak utożsamiać z uzyskaniem pomocy, która została następnie zwrócona. Należy uznać, że w takim przypadku podmiot z niej nie skorzystał. WSA w Rzeszowie zgodził się również z argumentami Skarżącej spółki, przedstawionymi w piśmie z 10.11.2021 r., dotyczącymi nowelizacji KoronawirusU w zakresie ochrony miejsc pracy poprzez dofinansowanie wynagrodzeń pracowników. W uzasadnieniu do ustawy z 2.12.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2317) wskazano, że akt doprecyzowuje sytuacje, w których wojewódzkie urzędy pracy mogą żądać zwrotu całej udzielonej pomocy. Zmiana jest korzystna dla beneficjentów wsparcia, ponieważ nowelizowany przepis zawęża przypadki zwrotu, przewidując jego obowiązek jedynie w stosunku do wynagrodzenia tylko tego pracownika, który został zwolniony (za cały okres objęty dofinansowaniem do jego wynagrodzenia).
Rozstrzygnięcie WSA w Rzeszowie
Wobec powyższego WSA w Rzeszowie uchylił decyzje administracyjne organów obu instancji i wskazał, że Organ I instancji powinien skorzystać z art. 11 ust. 1 PrPrzed. Stanowi on, że jeżeli przedmiotem postępowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku bądź ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w sprawie co do treści prawnej pozostają wątpliwości, to są one rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy, chyba że sprzeciwiają się temu sporne interesy stron albo interesy osób trzecich, na które wynik postępowania ma bezpośredni wpływ.
Na tle stanu faktycznego, dotyczącego świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu, WSA w Rzeszowie wypowiedział się na temat zasady rozstrzygania wątpliwości co do treści normy prawnej na korzyść przedsiębiorcy będącego stroną postępowania. Zasada ta wynika wprost z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, tj. art. art. 7a § 1 KPA i art. 11 ust. 1 PrPrzed, i statuuje obowiązek organu administracji publicznej takiego procedowania w przedmiocie obowiązku lub uprawnienia przedsiębiorcy, które będzie uwzględniało jego interes, a wszelkie wątpliwości co do prawidłowego rozumienia regulacji prawnej rozstrzygało na jego korzyść. Zdaniem WSA w Rzeszowie takiej postawy nie zaprezentowały organy orzekające w niniejszej sprawie. W konsekwencji przedsiębiorcy nie przyznano uprawnienia w postaci dofinansowania wynagrodzenia pracowników, związanego ze spadkiem jego obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. W ocenie WSA w Rzeszowie to postępowanie było sprzeczne z przedmiotową zasadą.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
