Pod koniec maja weszły w życie rozwiązania rządowego programu „Mieszkanie bez wkładu własnego”, uchwalonego w specjalnej ustawie z 1.10.2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym (Dz.U. z 2021 r. poz. 2133), będącego jednym z elementów Polskiego Ładu. Głównym jego założeniem jest, by Państwo za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego gwarantowało wkład własny na zakup mieszkania do kwoty 100 tys. zł przez okres minimalnie 15 lat. Zdaniem ustawodawcy takie rozwiązanie sprawi, że szansę na własne mieszkanie otrzymają wszystkie osoby, które mogą sobie pozwolić na bieżące spłacanie kredytu hipotecznego, ale nie posiadają oszczędności, które umożliwiłyby sfinansowanie wkładu własnego. Specjaliści dostrzegają prodemograficzny aspekt pomysłu.
Na czym dokładnie polega program? Na możliwości objęcia gwarancją części kredytu hipotecznego zaciąganego na zakup mieszkania, co w pewien sposób zastępuje konieczność wniesienia wymaganego przepisami wkładu własnego. Część ta musi stanowić nie mniej niż 10% i nie więcej niż 20% wartości nieruchomości, a limit kwotowy wynosi 100 tys. zł. Kredyt może być udzielony wyłącznie w złotówce. De facto mamy zatem do czynienia z kredytem gwarantowanym, gdzie na brakujący wkład własny specjalnej gwarancji udziela BGK. W tym przypadku kredytobiorca nie dostaje od państwa żadnych pieniędzy, a sam musi zaciągnąć kredyt na 100% wartości inwestycji. Gwarancja służy tylko zabezpieczeniu interesu banku. Gdy kredytobiorca będzie miał problemy ze spłatą zobowiązania, to BGK przekaże ją do odpowiedniego banku.
Ustawodawca przewidział w programie działania mające na celu zahamowanie potencjalnego stymulowania wzrostu cen mieszkań. Zainteresowanych dotyczą bowiem ograniczenia cenowe za 1 m2 nieruchomości. I tak, w przypadku nowych mieszkań i domów kupowanych od dewelopera – cena za 1 m2 użytkowy lokalu nie może być większa niż kwota stanowiąca iloczyn średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych oraz współczynnika 1,3, a w przypadku mieszkań używanych – cena ta nie może być większa od kwoty stanowiącej iloczyn średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych oraz współczynnika 1,2. Wiadomo już, że wspomniane współczynniki będą z czasem dostosowywane do realiów rynkowych (dla lokali z rynku pierwotnego do 1,4, a dla tych z drugiej ręki – do 1,3).
Gwarantowanych kredytów mieszkaniowych będą udzielać banki, które zawrą w tym zakresie umowę z BGK. Na starcie projektu były to: Alior Bank S.A., Bank Pekao S.A., BPS S.A., PKO Bank Polski S.A.
Rozwiązanie to jest adresowane do trzech grup odbiorców. Pierwszą stanowią osoby, które planują zakup swojej pierwszej nieruchomości z rynku pierwotnego. Drugą grupą adresatów są ci, którzy szukają własnego lokum z drugiej ręki. Ostatnimi, którzy mogą skorzystać na nowych regulacjach są osoby planujące wybudować własny dom. Ustawodawca nie ograniczył adresatów przepisów pod względem statusu współżycia społecznego – z programu mogą skorzystać zarówno małżeństwa z dziećmi, jak i pary, a nawet osoby żyjące w pojedynkę. Ustawodawca przewidział jednak pewne preferencje dla rodzin – w miarę jak będzie się ona powiększać, BGK pomoże w spłacie części gwarantowanego kredytu mieszkaniowego. Tak zwana spłata rodzinna wyniesie w przypadku przyjścia na świat drugiego dziecka w rodzinie 20 tys. zł, a po urodzeniu się trzeciego dziecka i kolejnego 60 tys. zł.
Jedyne warunki, jakie należy spełnić, by móc przystąpić do programu (oprócz posiadania możliwości bieżącego spłacania kredytu) dotyczą posiadanych już nieruchomości. W przypadku singli, rodzin bezdzietnych lub tych z jednym potomstwem, potencjalny kredytobiorca, ani żaden z członków jego gospodarstwa domowego nie może być właścicielem innego mieszkania. Taryfa ulgowa jest przewidziana dla rodzin, które posiadają od 2 dzieci wzwyż. W ich przypadku akceptowane jest posiadanie mieszkania, ale istotną rolę odgrywa jego metraż. W przypadku rodzin z dwójką dzieci, mogą one skorzystać w programu nawet jeśli posiadają na własność mieszkanie, o ile jest ono nie większe niż 50 m2. Rodziny z trójką dzieci, chcąc uzyskać kredyt gwarantowany mogą już posiadać mieszkanie do 75 m2. Tych z czwórką potomstwa dotyczy limit powierzchni 90 m2, a w przypadku rodzin z większą liczbą dzieci, powyższe ograniczenie nie będą obowiązywały.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
