Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647; dalej: PDOFizU) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 PDOFizU. To bardzo szeroka definicja, choć wiele przepisów szczególnych oczywiście ją zawęża.
Do tej definicji rozszerzająco podchodzą za to podatnicy, a już zwłaszcza Ci prowadzący działalność jednoosobową. To oni mają często pokusę zaliczania do KUP wydatków z pogranicza biznesu i zaspokajania potrzeb osobistych. Pokusa ta nierzadko dotyczy nabywania przedmiotów mających wpływ na postrzeganie i wizerunek podatnika, a także towarów potencjalnie luksusowych, ekskluzywnych (a więc przez to drogich). Ale nie tylko – do tej kategorii trafiają czasem także towary służące do zaspokajania także potrzeb innego rodzaju, na przykład zdrowotnych. W niniejszym opracowaniu omawiamy wydatki na zakup okularów korekcyjnych przez podatnika prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Co ciekawe, jest to działalność w zakresie doradztwa podatkowego, ale wnioski płynące z interpretacji są raczej uniwersalne.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik wykonuje zawód doradcy podatkowego w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Do jego zadań należy świadczenie pomocy prawnej, m.in. poprzez sporządzanie pism procesowych, opinii prawnych, a także prowadzenie rozliczeń podatkowych klientów. Praca doradcy podatkowego wiąże się z wielogodzinną pracą przy komputerze, zapoznawaniem się z aktami spraw, orzecznictwem, przepisami prawa. W związku z pogorszeniem stanu wzroku oraz zaleceniem lekarza, podatnik planuje zakup okularów korekcyjnych. Twierdzi on, że okulary będzie wykorzystywać tylko do wykonywania pracy doradcy prawnego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Stan wzroku pozwala na swobodne funkcjonowanie w pozostałych aspektach życia bez okularów korekcyjnych. Zakup okularów korekcyjnych pozwoli też na wydajniejszą pracę, przez większą ilość godzin w ciągu dnia, co przełoży się wprost proporcjonalnie na dochody z prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej.
Podatnik postanowił potwierdzić, czy będzie mógł zaliczyć do KUP wydatki na zakup okularów. Jego zdaniem – jak najbardziej. Jak na doradcę podatkowego przystało, argumentacja jest rozbudowana. Przykładowo podatnik podnosi, że ponad 90% czasu poświęca na wykonywanie czynności księgowych, czytanie dokumentów, przepisów prawa, komentarzy, orzecznictwa, sporządzanie pism procesowych, opinii prawno-podatkowych i innych dokumentów, w zależności od potrzeb klientów. Nie mając odpowiednich okularów, podatnik (swoim zdaniem) nie jest w stanie w takim samym wymiarze czasowym korzystać z komputera oraz zapoznawać się z literaturą przedmiotu, a tym samym korzystać m.in. z systemów informacji prawnej, programów księgowych, sporządzać w komputerze pism, a co za tym idzie – wykonywać pracy doradcy podatkowego. Innymi słowy gołym okiem widać, że gdyby nie charakter pracy, to nie byłby konieczny zakup okularów korekcyjnych.
Czy dla fiskusa to przekonująca argumentacja?
Stanowisko Organu
Dyrektor KIS rozstrzygnął sprawę, wydając interpretację indywidualną z 18.1.2023 r., 0115-KDIT3.4011.920.2022.1.AD, Legalis. I spojrzał na nią krzywo, nie dopatrując się przekonujących argumentów. Jego zdaniem warunkiem zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów, bez względu na to, czy ów skutek się ziści.
Do kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej, spełniających powyższe kryteria, nie można zaliczyć wydatków osobistych osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Wydatek na zakup okularów korekcyjnych ma na celu przede wszystkim ochronę zdrowia. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji zaistnienia wady wzroku czy też jej pogłębiania się osoba fizyczna jest zmuszona do zakupu okularów korekcyjnych, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też nie. Tak więc bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Poniesienie wydatków na zakup okularów korekcyjnych nie ma więc wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też związku z prowadzoną działalnością jako źródłem przychodów. Organ uznał zatem, że wydatek poniesiony na zakup okularów korekcyjnych do pracy przy komputerze nie może zostać zakwalifikowany jako koszty uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1 PDOFizU.
Komentarz
Dyrektorowi KIS zdarza się wydawać pozytywne interpretacje w zakresie zaliczania do KUP wydatków „z pogranicza” biznesowych i osobistych. Można więc wrzucić do kosztów wydatek na zakup ekskluzywnego zegarka, służącego do odliczania czasu poświęconego na poradę prawną (interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 8.6.2021 r., 0113-KDIPT2-1.4011.408.2021.1.DJD, Legalis). Można też wrzucić w KUP wydatki na zakup psa pilnującego biura.
Co ciekawe, również niektóre wydatki okołozdrowotne mieszczą się w kategorii KUP (np. zakup aparatu słuchowego, tak interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 24.10.2022 r., 0112-KDIL2-2.4011.609.2022.1.MM, Legalis). W tym jednak przypadku fiskus był „na nie”. Co ciekawe powołał się na ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Ponosi je oczywiście podatnik, a w związku z tym decyzje skutkujące powstaniem kosztów związanych z tą działalnością nie mogą być rekompensowane przy pomocy przepisów podatkowych, gdyż oznaczałoby to w praktyce przerzucenie go na Skarb Państwa. Czyżby więc fiskus sugerował, że pogorszenie wzroku w wyniku pracy doradcy podatkowego „wpisane jest w zawód”? Niewątpliwie jest to zawód niekoniecznie sprzyjający zdrowemu (a na pewno bezstresowemu) stylowi życia, na co wpływ mają także same organy podatkowe, czasami także poprzez prezentowanie niejednolitego stanowiska w tożsamych stanach faktycznych.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis. Bądź na bieżąco, polub nas na Facebooku →
