Nadzwyczajna sytuacja
– Każdy, kto przez koronawirusa trafił lub trafi do szpitala i przez wiele dni, a nawet tygodni będzie przebywał w izolacji czy pod respiratorem, nie może być karany za nieterminowe wywiązanie się z różnych obowiązków. To sytuacja nadzwyczajna, potwierdzona dokumentacją medyczną, którą powinien uwzględnić każdy urzędnik czy sąd w Polsce – podkreśla Michał Roszkowski, radca prawny, doradca podatkowy, partner w Accreo.
Dotyczy to zwłaszcza podatników.
– Hospitalizację należy uznać za zdarzenie losowe, za które podatnik nie ponosi odpowiedzialności. Pandemia to stan, w którym mimo chęci nie da się uniknąć zarażenia i choroby. Takie zdarzenie jest bezwzględną podstawą przywrócenia podatnikowi terminu do wniesienia środka odwoławczego, np. zażalenia, skargi – tłumaczy Michał Wojtas, doradca podatkowy i wspólnik w kancelarii EOL.
Także przewinienia wynikające z powikłań po koronawirusie powinny być wystarczającym usprawiedliwieniem dla przywrócenia terminu czy odstąpienia od sankcji.
– Tak, mgła pocovidowa to coraz częstsze powikłanie po koronawirusie. I co do zasady może być argumentem za przywróceniem terminu czy odstąpieniem od wymierzenia sankcji. Nie wystarczy jednak zwykłe powołanie się na taki stan. Konieczny będzie jakiś dowód, np. zaświadczenie od lekarza specjalisty. Nie wszyscy zaś mogą chcieć takiego potwierdzenia, żeby nie przylgnęła do nich łatka niepoważnego czy niezdolnego do prowadzenia biznesu kontrahenta – zauważa Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner w KPMG.
Zdaniem Michała Wojtasa część podatników, którzy doświadczyli tzw. mgły covidowej i skarżą się na ograniczenia w percepcji czy pamięci, będzie się powoływać na te okoliczności przez urzędnikami. Zwłaszcza że nie chodzi tylko o karne odsetki, ale też zagrożenie odpowiedzialnością karnoskarbową i szczególnie dotkliwe sankcje w VAT.
– Ten także niezależny od woli podatnika stan powinien być usprawiedliwieniem dla wszelkich ewentualnych naruszeń, np. braku płatności podatków, przekazania na czas dokumentów do księgowości, przez co powstaną błędy w rozliczeniu – uważa Michał Wojtas.
Urzędnicy nie mogą zasłaniać się tym, że pandemia trwa od ponad roku, a każdy przezorny przedsiębiorca powinien się zabezpieczyć na tę okoliczność.
– Oczywiście duże firmy powinny zadbać o odpowiednie procedury na okoliczność nadzwyczajnych wypadków, np. choroby. To, że w dużej korporacji jedyną osobą upoważnioną do wszystkiego nie może być tylko prezes czy księgowa, orzecznictwo potwierdzało na długo przed pandemią. Jednak od jednoosobowego przedsiębiorcy nie można wymagać zabezpieczenia od wszystkich sytuacji, w tym zachorowania na Covid-19. Takiej „przezorności” nie da się wpisać w należytą staranność. Równie dobrze można by wymagać, żeby przedsiębiorca zabezpieczył się od uderzenia meteoru – tłumaczy Michał Roszkowski.
Tajemnica firmy
Zdaniem Dariusza Malinowskiego za tym, że podatnika prowadzącego własną firmę nie można zmuszać do ustanowienia pełnomocnika „na wypadek koronawirusa”, przemawia jeszcze jedno.
– Pełnomocnik to dodatkowa osoba dopuszczona do tajemnic firmy, a nie każdy przedsiębiorca chce się nimi dzielić – podkreśla Malinowski.
W ocenie ekspertów w obliczu pandemii, która doświadcza całe społeczeństwo, rolą państwa jest pomaganie obywatelom.
– Urzędnicy, zwłaszcza fiskus, powinni się wykazać zrozumieniem skrajnych sytuacji zdrowotnych i wspomóc wszystkich, którzy poproszą o odroczenie płatności czy nawet o umorzenie odsetek od zaległości – apeluje Michał Wojtas.
Mariusz Korzeb doradca podatkowy, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich
Czarny łabędź, którym okazała się pandemia Covid-19, pokazał, że w biznesie nadmierny optymizm może być niebezpieczny. Co do zasady przedsiębiorstwa, które były odpowiednio zabezpieczone pod względem finansowym i organizacyjnym, stosunkowo dobrze radzą sobie z kryzysem. Dlatego tak ważne jest, aby rozpoczynając działalność, myśleć nie tylko o zyskach, ale i o potencjalnych stratach. Warto wprowadzić odpowiednią organizację przedsiębiorstwa na wypadek nagłych zdarzeń, np. poprzez ustanowienie pełnomocnika, który będzie upoważniony do podejmowania działań w mniej przewidywalnych sytuacjach. Zarówno w interesie przedsiębiorcy, jak i państwa jest, aby biznes mógł być prowadzony w sposób ciągły i miał szansę się rozwijać. Samo tylko ratowanie biznesu nie wystarczy, aby wyprowadzić Polskę z kryzysu i wrócić na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego.
